Bulletin of the Mineral Research and Exploration (Apr 2019)

İspendere mineralli ve termal sularının hidro-kimyasal ve izotopik incelenmesi, Malatya, Türkiye

  • Murat CELIKER,
  • O. Faruk DURSUN,
  • Mahmut FIRAT

DOI
https://doi.org/10.19111/bulletinofmre.494681
Journal volume & issue
Vol. 158, no. 158
pp. 311 – 325

Abstract

Read online

Bu çalışmanın amacı, İspendere (Malatya, Türkiye) mineralli ve termal sularının kaynağını, kimyasal özelliklerini ve izotopik bileşenlerini belirlemektir. Bölgede debisi 0.01 - 0.4 l / s arasında değişen birçok mineralli ve termal su kaynağı bulunmaktadır. Jeokimyasal ve izotop kimyası çalışmaları, Mayıs - Ekim 2011 dönemlerinde bölgedeki üç farklı termal kaynağının yanı sıra üç farklı soğuk su kaynağında gerçekleştirilmiştir. Mineralli ve termal suların sıcaklığı 2011 yılı Mayıs ayında 21.1°C - 23.6°C arasında ve 2011 yılı Ekim ayında 20.8°C olarak ölçülmüştür. Bölge düşük sıcaklıklı bir jeotermal alan olarak belirlenmiştir ve bunun nedeninin soğuk su karışımı olabileceği düşünülmüştür. Mineralli ve termal kaynak sularının pH değerleri 6.19-6.69 arasında, EC değerleri ise 1420 μS/cm ve 2720 μS/cm arasında ölçülmüştür. Sığ ve derin kuyularda ise pH değerleri 6.04 ile 7.82 arasında, EC değerleri ise yaklaşık 275 μS/cm ve 3300 μS/cm arasında ölçülmüştür. Çalışma alanındaki mineralli ve termal sularda MgHCO3 tipi sular hakimdir. 18O ve 2H izotop analizi sonuçları, mineralli ve termal su kaynaklarının yanı sıra soğuk su kaynaklarının da meteorik yağmurlarla beslendiğini göstermektedir. İspendere mineralli ve termal sularının düşük trityum (³H), düşük Cl ve yüksek EC değerlerine sahip olduğu belirlenmiştir. Rezervuar kayaç sıcaklıkları kuvars jeo-termometre hesaplamaları sonucunda 95-132°C arasında olduğu tahmin edilmektedir

Keywords