ارزیابی اقتصادی طرح ملی شیرین‌سازی و انتقال آب خلیج ‌فارس به معادن جنوب شرقی کشور: رهیافت مدل تعادل عمومی قابل ‌محاسبه مالی (FCGE)

Abstract

هدف از نگارش این مقاله ارائه یک الگوی تعادل عمومی قابل‌ محاسبه مالی پویا است که بتواند با تأکید بر بخش آب، آثار اقتصادی ساخت، تأمین مالی و بهره‌برداری از پروژه زیربنایی شیرین‌سازی و انتقال آب خلیج ‌فارس به معادن جنوب شرقی کشور را توسط بخش عمومی یا بخش خصوصی (با شیوه مشارکت عمومی خصوصی) مورد ارزیابی قرار دهد. بعد از طراحی مدل و شبیه‌سازی سناریوها نتایج حاصل بیان‌گر این واقعیت است که ساخت و بهره‌برداری از این پروژه، در صورتی ‌که توسط بخش خصوصی صورت گیرد و تأمین مالی آن از محل حذف یارانه آب و انتشار سهام در بازار سرمایه انجام شود، اثر مثبت بالاتری بر تولید ناخالص داخلی و رفاه اجتماعی نسبت به زمانی که توسط بخش عمومی و با تأمین مالی از محل انتشار اوراق مشارکت یا وضع مالیات بر محصول آب صورت گیرد، خواهد داشت. به ‌عبارت ‌دیگر ساخت و بهره‌برداری از پروژه توسط بخش خصوصی از محل حذف یارانه آب و انتشار سهام در بازار سرمایه بدون افزایش بهره‌وری منجر به افزایش در تولید ناخالص داخلی به میزان 0224/0 درصد خواهد شد، ولی در رفاه خانوار تغییر محسوسی ایجاد نخواهد کرد؛ اما در صورتی‌ که با افزایش بهره‌وری همراه باشد، تولید ناخالص داخلی به میزان 0751/0 و رفاه اجتماعی به میزان 0016/0 درصد افزایش خواهد یافت. از طرف دیگر در صورتی ‌که ساخت و بهره‌برداری توسط بخش عمومی و از محل انتشار اوراق مشارکت صورت گیرد؛ باعث افزایش تولید ناخالص داخلی به میزان 0175/0 درصد و کاهش رفاه خانوار به میزان 002/0 درصد خواهد شد و اگر تأمین مالی آن از محل وضع مالیات بر محصول آب باشد، تولید ناخالص داخلی به میزان 0108/0 درصد افزایش و رفاه اجتماعی خانوار نیز به میزان 0004/0 درصد کاهش می‌یابد.

Keywords

• تعادل عمومی قابل‌ محاسبه مالی
• تأمین مالی
• مشارکت عمومی خصوصی
• شیرین‌سازی
• انتقال آب بین حوضه‌ای