Eskiyeni (Sep 2020)

4-6 Yaş Kur’ân Kursu Öğreticilerine Göre Mahremiyet Eğitimi ve Önemi (Nitel Bir Analiz)

  • Ramazan Diler

DOI
https://doi.org/10.37697/eskiyeni.749922
Journal volume & issue
no. 41
pp. 623 – 652

Abstract

Read online

Kur’an kursu ülkemizdeki önemli yaygın eğitim kurumlarındandır. Bu kurumun öncelikli amacı katılımcılarına Kur’an ve temel dini bilgileri öğretmektir. Bu kurum varlık misyonuna uygun olarak çalışma alanını zamanla genişletmiştir. Kur’an kursları, bir pilot uygulama olarak, 2013-2014 öğretim yılından itibaren okul öncesi çocuklarına da din eğitimi vermek amacıyla öğrenci kabul etmeye başlamıştır. Bu dönemdeki çocukların eğitimini mevcut Kur’an kursu öğreticileri üstlenmiştir. Bu şekilde öğrenci kabul eden kurslar “4-6 yaş Kur’an kursları” olarak tanınmaktadır. Çocukların ihtiyaçların-dan hareketle, 4-6 yaş Kur’an kurslarında değerler eğitimi bağlamında farklı etkinliklere yer verildiği bilinmektedir. Son dönemlerde, sıkça rastlanan çocuk istismarı gibi nedenlerle kurslarda mahremiyet eğitimine de yer verildiği görülmektedir. Ancak Kur’an kurslarında uygulanmakta olan mahremiyet eğitimi, 4-6 yaş Kur’an kursu öğretim programında doğrudan ifade edilmemiştir. Mahremiyet eğitimi çocuğun dini, ahlaki ve kültürel açıdan sağlıklı bir cinsel kimlik geliştirme eğitimidir, denilebilir. Bununla birlikte mahremiyet eğitimi çocuğun kendi özelini önemseme, koruma; baş-kasının özeline saygı duymayı içeren geniş kapsamlı bir eğitimdir. Bu eğitimin amacı çocukların erken yaşlardan itibaren sağlıklı bir birey olarak yetişmeleridir. Çocukların olumlu nitelikler kazanmaları, bazı olumsuzluklara karşı duyarlı olmalarını amaçlayan bu uygulama ve bilgilendirmeler önemli görülmelidir. Çocukların sağlıklı bir birey olarak yetişmelerinde mahremiyet eğitiminin katkısının ne olduğu araştırılmaya değerdir. Mahremiyet eğitimine ilişkin öğretici görüşlerinin incelenmesi, öğretim programlarının geliştirilmesi açısından önemli görülmektedir. Bundan dolayı din eğitimi biliminin Kur’an kursu öğreticilerinin mahremiyet eğitimi konusundaki yeterliklerini araştırması gerekir. Bu disiplinin, öğreticilerin mahremiyet hakkındaki düşüncelerinin neler olduğunu; buna bağlı olarak onların nasıl bir mahremiyet eğitimi tanımı geliştirdiklerini analiz edip değerlendirmesi gerekir. Ayrıca 4-6 yaş Kur’an kursu öğreticilerinin mahremiyet eğitiminin önemi hakkındaki düşüncelerinin de ortaya konulup analiz edilmesi gerekmektedir. Bu boyutların bilimsel açıdan araştırılmasının Kur’an kurslarında eğitim faaliyeti yürütenler başta olmak üzere, program geliştiricilere ve velilere önemli katkılar sağlayacağı düşünülmektedir. Bu araştırmada okul öncesi dönemin bir durum örneği olarak 4-6 yaş Kur’an kursu öğreticilerinin mahremiyet eğitimi hakkındaki bilgi ve tutumlarının neliğinin araştırılması amaçlanmıştır. Önemli bir alanda çalışma yürüten, öğrenmeyi kılavuzlayan öğreticilerin mahremiyet eğitimi konusundaki düşüncelerini anlamak, çalışmayı önemli kılmaktadır. Bu nedenle çalışmanın, 4-6 yaş Kur’an kursu öğreticileri başta olmak üzere, okul öncesinde görev yapan diğer öğretmen ve çalışanlara; ebeveynlere, spesifik anlamda mahremiyet eğitimi konusunu çalışan akademisyenlere, program geliştiricilere önemli katkılar sunacağı düşünülmektedir. Bu çalışmada nitel araştırma modeli tercih edilmiştir. Çalışma için nitel araştırma desenlerinden biri olan durum çalışması/örnek olay deseni seçilmiştir. Durum çalışması, ‘güncel bir olguyu kendi gerçek yaşam çerçevesi içinde çalışan ve durumları çok yönlü, sistemli ve derinlemesine inceleyen görgül bir araştırma yöntemi’ olarak tanımlanmaktadır. Araştırmada örneklem, amaçlı örnekleme yöntemlerinden biri olan tipik durum örneklemesi yöntemi ile belirlenmiştir. Tipik durum örneklemesi “diğerleri gibi davranma olasılığı yüksek olan bireylerin seçilmesi’ anlamına gelmektedir. Bu araştırmada veri toplama aracı olarak görüşme/mülakat uygun görülmüştür. Görüş-me, sosyal bilimler alanında yapılan araştırmalarda kullanılan en yaygın veri toplama yöntemlerinden birisidir. Binaenaleyh, görüşme bireylerin deneyimlerine, tutumlarına, görüşlerine, şikayetlerine, duygularına ve inançlarına ilişkin bilgi elde etmede oldukça etkili bir yöntemdir. 2019-2020 eğitim öğretim yılında Tokat il merkezinde öğretim faaliyeti yürüten 10 Kur’an Kursu öğreticisi ile mülakat yapılmıştır. Çalışma araçları vasıtasıyla elde edilen veriler analiz edilmiştir. Verilerin çözümlenmesinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. İçerik analizi, ‘belirli kurallara dayalı kodlamalar-la bir metnin bazı sözcüklerinin daha küçük içerik kategoriler ile özetlendiği sistematik, yinelenebilir bir teknik’ olarak tanımlanmaktadır.

Keywords