نقش میانجی‌گر کفایت اجتماعی در رابطة بین تفکر خلاق و هوش هیجانی با جهت‌گیری مذهبی

Abstract

هدف: هدف پژوهش، تعیین نقش میانجیگر کفایت اجتماعی در رابطه بین تفکر خلاق و هوش هیجانی با جهت ­گیری مذهبی بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری دختران دانش‌آموز پیش‌­دانشگاهی منطقه 4 تهران در سال تحصیلی 95-1394 به تعداد 1187 نفر بود. طبق نظر کلاین (2016) و با توجه به احتمال افت، 240 نفر به روش نمونه­ گیری تصادفی چند مرحله ­ای انتخاب شدند. بنابراین از بین 10 دبیرستان دولتی منطقه 4 تهران، دبیرستان ­های آبسال، صدیقه رودباری، امام محمدباقر و بنت­ الهدی ­صدر و سپس از هر دبیرستان 2 کلاس از 2 رشته علوم تجربی و ریاضی به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه­ های کفایت اجتماعی پرندین (1385)، تفکر خلاق عابدی (1363)، هوش هیجانی بار- ان (1980) و جهت ­گیری مذهبی آلپورت و راس (1967) بود. پس از حذف 20 پرسشنامه ناقص، داده­ های 220 نفر با استفاده از تحلیل مسیر تحلیل شد. یافته­ ها: نتایج نشان داد تفکر خلاق، هوش هیجانی و کفایت اجتماعی می­ توانند جهت­ گیری مذهبی درونی و بیرونی را به ترتیب به صورت منفی و مثبت (001/0=P) پیش ­­بینی کنند. ضریب مسیر­ غیر­مستقیم تفکر خلاق و هوش هیجانی با جهت‌گیری مذهبی درونی به صورت منفی (104/0- =β،001/0=P) و (226/0- =β،001/0=P) و با جهت­ گیری مذهبی بیرونی به صورت مثبت (054/0=β،006/0=P) و (117/0=β،006/0=P) از طریق میانجی­گری کفایت اجتماعی معنادار است. نتیجه ­گیری: با پرورش و تقویت متغیرهای مستقل پژوهش، می ­توان دانش ­آموزان را به سوی جهت­ گیری مذهبی درونی سوق داد.

Keywords

• تفکر خلاق
• جهت‌گیری مذهبی
• کفایت اجتماعی
• هوش هیجانی