Oddziaływanie związków fluoru i selenu na wybrane parametry biochemiczne siewek dwóch odmian kukurydzy cukrowej (Zea mays var. saccharata)

Abstract

Celem badań było określenie wpływu fluoru (F) i selenu (Se) na wybrane parametry biochemiczne siewek dwóch odmian kukurydzy cukrowej: ‘Złota Karłowa’ i ‘Waza’. Doświadczenie wazonowe przeprowadzono w warunkach laboratoryjnych na piasku gliniastym o zawartości Corg 8,7 g·kg-1. Do próbek gleby wprowadzono, zarówno oddzielnie, jak i razem, w różnych kombinacjach fluor (w postaci NaF, tak aby ilość F wynosiła 10 mmol·kg-1) lub/i selen na stopniach utlenienia +IV i +VI (odpowiednio jako H2SeO3 i H2SeO4, tak aby ilość Se wynosiła 0,05 mmol·kg-1). Do każdej z kombinacji, o masie 1 kg, wysiano po 15 ziarniaków danej odmiany kukurydzy. Próbą odniesienia były rośliny rosnące w glebie bez dodatku F i Se. W siewkach kukurydzy w 14., 21. i 28. dniu oznaczono zawartość barwników asymilacyjnych (chlorofil a, chlorofil b, karotenoidy), polifenoli ogółem oraz proliny. Wprowadzenie do gleby fluoru i selenu, zarówno oddzielnie, jak i łącznie, spowodowało istotne zmiany oznaczanych parametrów biochemicznych. Wiązało się to również z cechami morfologicznymi siewek obu odmian kukurydzy cukrowej. We wszystkich kombinacjach, gdzie był obecny Se(VI), zaobserwowano uschnięcie siewek zaraz po skiełkowaniu. Trudno jednoznacznie ocenić wpływ Se(IV) i F na oznaczane parametry. Wykazane zmiany zależne były zarówno od terminu pomiaru, jak i odmiany kukurydzy. Można jednak stwierdzić, że obecność w glebie Se(IV) i F w większym stopniu wpłynęła na zawartość barwików asymilacyjnych niż na koncentrację polifenoli ogółem i proliny. Zaznaczyła się ponadto istotna statystycznie dodatnia korelacja pomiędzy zawartością barwników asymilacyjnych a zawartością polifenoli ogółem i proliny.

Keywords

• fluor
• selen
• kukurydza
• barwniki asymilacyjne
• polifenole
• prolina