Mailegatze morfologikoa eta generoa euskaraz

Abstract

Mende luzetako ukipen azkarraren ondorioz, euskarak morfema sorta bat mailegatu die latinari eta inguruko erromantzeei. ‑o/‑a bukaeren araberako pareen mailegatzearekin barietate batzuek inflexiozko generoaren hastapenak garatu dituzten bezala, ‑sa atzizkiarekin ekialdeko euskara eratorpenezko genero bereizkuntzan abiatu da. Zuberoako euskara historikoaren corpusean funtsaturik, lan honen xedea da -sa-ren agerpen historikoa aztertzea eta iruzkintzea. Horrezaz landara, eta Euskaltzaindiak bide hori baztertu badu ere, egungo ekialdeko anitz euskaldunen artean ‑sa atzizkiak duen emankortasuna ilustratuko dugu. Due to the long-term situation of intensive contact, Basque has borrowed a number of morphemes from Latin and Romance languages. Whilst certain varieties show an incipient inflectional distinction of gender as a result of the borrowing of lexical pairs ended in -o/-a, Eastern Basque has to a certain extent acquired a derivational gender distinction by means of the Romance-origin suffix -sa. Based on a corpus of historical Souletin, in this paper we analyse the occurrences of the morpheme -sa. Moreover, we will show that present-day Eastern Basque speakers continue to use -sa as a productive suffix, despite the fact that the Royal Academy of the Basque Language has advised against it.

Keywords

• Eastern Basque
• morphological borrowing
• grammatical gender
• derivation
• -sa suffix