مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار (Jan 2014)
Cost Benefit از منظر مهندسی بهداشت حرفه‌ای در عدم رعایت قانون آزاد بودن گردش به راست در تقاطع‌ها توسط رانندگان و تأثیر آن در معماری رفتاری یک شهر سالم
Abstract
زمینه و هدف: Cost Benefitیا معادلات سود هزینه در عصر حاضر به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها در افزایش تولید ناخالص ملی (GNP) و رسیدن به یک توسعه پایدار مد نظر متخصصین علوم مهندسی بهداشت حرفه ای می باشد ، لذاعدم رعایت قانون آزاد بودن گردش به راست در تقاطع ها توسط رانندگان و تاثیر آن در معماری رفتاری یک شهر سالم به‌عنوان یکی از شاخص‌های فراموش شده در بحث توسعه پایدار و تأثیر آن بر سلامت جامعه در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفته است. مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی، تحلیلی بوده و جامعه آماری بر اساس اعلام پلیس راهور شهرستان سبزوار 55000 خودرو می‌باشد که تعداد 380 نفر نمونه مورد نیاز به روش سیستماتیک طی مدت شش ماه و در ساعات 17 الی 20 شب در زمستان 90 و بهار سال 1391 که پیک تردد را شاهد هستیم، با همکاری پرسنل راهور رانندگان دارای ارتکاب تخلف در عدم گردش به راست در دو تقاطع اصلی جمع‌آوری گردید و سپس توسط نرم‌افزار SPSS ورژن 5/16 مورد تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از آزمون کولموگروف – اسمیرونوف نرمال و مجذور کای قرار گرفت. یافته‌ها: بین نوع شغل و نگرش با 013/0P= و نگرش و سابقه کـار با 03/0P= و نگرش و محل سکونت با 011/0P= ارتباط معناداری مشاهده شده است و بین نگرش و سن 149/0P= و نگرش و وضعیت تحصیلی با 118/0P= ارتباط معناداری در سطح اطمینان 95 درصد وجود ندارد و زمان از دست رفته در طول یک سال تنها در یک تقاطع با سه محور ورودی و خروجی به عدد 1123260 ساعت زمان از دست رفته در سال می‌رسیم، حال اگر در هر شهر کشور تنها 4 تقاطع با شرایط مطروحه در تحقیق را در نظر بگیریم و کشور را دارای 340 شهر بزرگ از 1200 شهر کوچک و بزرگ کشور در نظر بگیریم زمانی برابر 1527633600ساعت در سال از دست می‌رود و در بخش هزینه از دست رفته به علت هدررفتن سوخت در زمان انتظار ماندن خودرو ها به منظور باز شدن لاین گردش به راست در تقاطع به ازای بنزین با قیمت 7000 ریال به مبلغ 1226534400ریال می‌رسیم یعنی سرمایه‌ای معادل 123میلیون تومان تنها در یک تقاطع شهر سبزوار در سال از دست می رود. حال اگر در هر شهر کشور تنها 4 تقاطع با شرایط مطروحه در تحقیق را در نظر بگیریم و کشور را دارای 340 شهر در نظر بگیریم مبلغی برابر با 16میلیارد و 728 میلیون تومان از سرمایه ملی کشور یعنی بنزین دود شده و به هوا می‌رود و با یک محاسبه ساده سرانگشتی می‌بینید که با این سرمایه چه پروژه‌هایی را در راستای توسعه پایدار کشور می‌توان عملیاتی نمود. نتیجه‌گیری: اقدام فوری در جهت اصلاح هندسی تقاطع ها به‌منظور جلوگیری از هدر رفت سرمایه‌های ملی و تحمیل هزینه بر اقشار مختلف جامعه و همچنین کاهش زمان دست رفته به‌علت اصلاح رفتارهای ناهنجار ترافیکی و به‌دنبال آن افرایش تولید ناخالص ملی GNP (Gross National Product) و در نتیجه تسریع در فراهم نمودن بسترهای توسعه پایدار در کشور.
