پژوهش های کاربردی در گیاهپزشکی (Mar 2023)

اثرات کشندگی حشره‌کش‌های آزادیراختین، اسپیرومسیفن و تیامتوکسام روی سفید بالک گلخانهTrialeurodes vaporariorum و زنبور پارازیتوئید آن Encarsia formosa

  • مریم فروزان,
  • حسین نوری

DOI
https://doi.org/10.22034/arpp.2022.15539
Journal volume & issue
Vol. 12, no. 1
pp. 97 – 109

Abstract

Read online

کاربرد آفت­کش­ها رویکرد اصلی برای مدیریت سفیدبالک گلخانه Trialeurodes vaporariorum می باشد، بر این اساس اثر حشره­کش­های آزادیراختین، اسپیرومسیفن و تیامتوکسام روی سفیدبالک و زنبور پارازیتوئید آن Gahan Encarsia formosa مورد بررسی قرار گرفت. در ارزیابی میزان کشندگی تیمارها روی مراحل تخم و پوره سن سوم سفیدبالک بیشترین اثر کشندگی به ترتیب مربوط به اسپیرومسیفن در مرحله تخم با LC50 معادل 55/89 و تیامتوکسام در پوره سن سوم با LC50معادل 25/76 بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس تلفات تیمارها روی زنبور پارازیتوئید E. formosa بعد از هفت روز نشان داد که آزادیراختین دارای کمترین اثر سوء با 60 درصد ظهور زنبورها و تیامتوکسام بیشترین اثر سوء با 12درصد ظهور را داشت. در ارزیابی ترجیح تخم­ریزی زنبور E. formosa در بین تیمار حشره کش­ها علی­رغم تخم­ریزی بالای زنبور پارازیتوئید در دزهای پایین تیامتوکسام و اسپیرومسیفن ولی بیشترین تفریخ تخم مربوط به آزادیراختین بود. همچنین در ارزیابی کارآیی حشره‌کش­ها در گلخانه، علیه پوره سفیدبالک درصد تاثیر تیمارها در فواصل زمانی سه، هفت و 14 روز پس از سمپاشی نشان داد بیشترین اثر روی جمعیت پوره در سه روز پس از سمپاشی با80 درصد مرگ و میر مربوط به تیمار تیامتوکسام ولی در روز هفتم و چهاردهم پس از سمپاشی، بترتیب با 47/96 و 77/95% مرگ و میر مربوط به آفت‌کش گیاهی آزادیراختین بود. با توجه به نتایج این تحقیق در جمعیت بالای این آفت اسپیرومسیفن و تیامتوکسام موثر واقع شدند اما در برنامه مدیریت تلفیقی این آفت استفاده هم­زمان زنبور E. formosa با سم گیاهی آزادیراختین قابل توصیه می­باشد.

Keywords