Ankara Medical Journal (Jun 2019)
Sivas ili kırsal bir ilçede okul çağı çocuklar ve adolesanlarda obezite sıklığının ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi
Abstract
Amaç: Amacımız Sivas ili kırsalında bulunan bir ilçede, 6-18 yaş okula giden çocuk ve adölesanların obezite sıklığını belirlemek ve buna etki eden faktörleri tespit etmektir.Materyal ve Metot: Tanımlayıcı kesitsel tipteki çalışmamızın evrenini Sivas Akıncılar ilçesinde eğitim gören 485 öğrenci oluşturmakta idi. Çalışma 1-8 Haziran 2018 tarihinde, çalışmaya katılmayı kabul eden ve çalışmaya dahil edilme kriterlerini karşılayan 449 öğrenci üzerinde gerçekleştirildi. Onam formunu imzalayan velilerin çocuklarının boy, kilo, bel çevresi ve kalça çevresi araştırmacı tarafından ölçüldü ve 24 sorudan oluşan standardize anket formu velilere ulaştırıldı. Ölçümlerin değerlendirilmesinde Olcay Neyzi standartları (ulusal çalışma verileri ile oluşturulan) ve Centers for Disease Control and Prevention, CDC standartları kullanıldı. Veriler SPSS programına yüklendi. Shapiro Wilk, Ki- kare, Mann- Whitney U, Kruskal Wallis, Kappa, Pearson korelasyon ve Roc analizleri kullanıldı. Sonuçlar %95’lik güven aralığında, anlamlılık p<0,05 düzeyinde değerlendirildi. Bulgular: Katılımcıların %45,21’i kız, %54,78’i erkek idi. Öğrencilerin yaşları 6-17 arasında değişmekte olup, yaş ortalamaları 11,82±0,13 yıl idi. CDC standartlarına göre beden kitle indeksi yüzdeleri % 3,34 zayıf, % 75,50 normal, % 13,80 fazla kilolu ve % 7,34 obez idi. Obez çocukların ailelerinin %55,00’i, fazla kilolu çocukların ailelerinin %87,80’i çocuklarının normal kiloda olduğunu düşünüyordu. Çocukların kiloları ile ebeveynlerinin çocuklarının kilolarını değerlendirmesi karşılaştırıldığında hem CDC hem de Olcay Neyzi standartlarına göre anlamlı fark saptandı (p<0,001(CDC); p<0,001(Olcay Neyzi)). Öğrencilerin Bel Çevresi/Boy Uzunluğu oranı kesme değeri çalışmamız için 0,46 olarak hesaplanmıştır (CDC Sensitivite %86,4, Spesifite %78,1; Olcay Neyzi Sensitivite %89,1, Spesifite %74,3). Çocukların yatmadan önce telefon/tabletle oynamaları ile kiloları arasında anlamlı fark saptanmadı (p=0,331(CDC); p=0,191(Olcay Neyzi)).Sonuç: Sonuç olarak kırsal alanlarda da obezite prevalansının önemli ölçüde arttığını ve ailelerin çocuklarının kiloları hakkındaki farkındalığının düşük olduğunu bulduk. Çocukluk çağı obezitesi ile mücadelede aile temelli yaklaşımın güçlendirilmesi ve ebeveyn eğitimlerinin sayısının artırılması gerektiği sonucuna vardık.
Keywords