تعیین ضرایب ژنتیکی برخی ارقام ذرت در ایران برای کاربرد در مدل‌های شبیه‌سازی گیاه زراعی

Abstract

به‌منظور تعیین ضرایب ژنتیکی برخی رقم‌های ذرت (Zea mays L.) برای کاربرد در مدل‌های شبیه‌سازی گیاه زراعی، آزمایشی در دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان در سال 1391 به‌صورت بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد. تیمار آزمایش شش رقم ذرت (شامل ارقام T.V.C767 و S.C704 از گروه دیررس، ارقام N.S640 و Maxima از گروه متوسط‌رس و ارقام Koppany و D.C370 از گروه زودرس) بودند. نتایج آزمایش نشان داد که اثر رقم در ضرایب وزن خشک تک ساقه، بیشینه تعداد دانه در بلال، زمان دمایی از مرحله ظهور برگ پرچم تا گلدهی، زمان دمایی از مرحله گلدهی تا رسیدگی، فیلوکرون، وزن تک دانه، بیشینه ارتفاع گیاه و کمینه درجه روز رشد برای دوره رشد رویشی معنی‌دار بود. بیشترین (49/659) و کمترین (02/373) تعداد دانه در بلال به‌ترتیب مربوط به ارقام S.C704 و D.C370 بود. این ارقام همچنین از نظر ضرایب وزن تک ساقه خشک، فیلوکرون و ارتفاع بوته به‌ترتیب بیشترین و کمترین مقدار را به‌خود اختصاص دادند. در بین ضرایب، کمینه درجه روز رشد برای دوره رشد رویشی و بیشینه تعداد دانه با عملکرد به‌ترتیب با ضریب 72/0 و 84/0 بیشترین همبستگی را داشتند. نتایج نشان‌دهنده این بود که ضرایب ژنتیکی محاسبه شده در مدل‌های مختلف در بین ارقام متفاوت می‌باشد و به‌طور کلی ضرایب در دامنه‌ای که در مدل برای گروه‌های مختلف رسیدگی تعریف شده است تغییر می‌کنند.

Keywords

• ارقام ذرت
• ضرایب ژنتیکی
• مدل‌های شبیه‌سازی