بررسی ترسیب کربن بیوماس روی زمینی و خاک در جنگل‌کاری‌های صنوبر استان گیلان

Abstract

جذب و ذخیره کربن فرآیندی حیاتی در مبارزه جهانی با تغییر اقلیم است. با جذب و ذخیره دی‌اکسیدکربن انتشاریافته در جو، از تشدید اثر گلخانه‌ای جلوگیری به عمل می‌آید، به این عمل ترسیب کربن گفته می‌شود. جنگل‌ها کم هزینه‌ترین روش از لحاظ اقتصادی برای کاهش اثرات گلخانه‌ای و سیاست‌های اقلیمی مربوط به تعادل کربن شناخته شده‌اند. در این تحقیق مدل‌سازی و برآورد موجودی و ذخیره کربن خاک در جنگلکاری‌های صنوبر (Populus deltoides) در استان گیلان بر اساس محاسبات مستقیم از طریق آنالیز تنه و تعیین بیوماس گیاهی مورد بررسی قرار گرفت. ترسیب کربن در مقابل متغیر مستقل سن با استفاده از تحلیل رگرسیون غیرخطی مدل‌سازی شد. به این منظور چهار منطقه جنگلکاری صنوبر در استان گیلان انتخاب شدند. در هر قطعه نمونه دو اصله درخت صنوبر به‌صورت تصادفی انتخاب و برای آنالیز تنه، قطع شدند. در هر یک از قطعات نمونه یک پروفیل خاک حفر شد. نمونه‌های خاک از اعماق 20-0، 40-20، 60-40 و 80-60 سانتیمتری خاک جهت انجام آزمایشهای فیزیکی و شیمیایی برداشت شدند.نتایج نشان داد که ترسیب کربن موجود در تنه درختان صنوبر در مناطق مورد مطالعه بین 16/24 تا 52 تن در هکتار در سال بود و مقدار ترسیب کربن در خاک نیز 8/19 تا 88/54 تن در هکتار بود که مقدار ترسیب کربن در عمق‌های سطحی خاک بیشترین بود. مقایسه ترسیب کربن در رویشگاه‌های مختلف می‌تواند به احیای زمینهای تخریب شده و تبدیل آنها به جنگل‌کاریهای پربازده و گام مؤثری در مدیریت ترسیب کربن با استفاده از جنگل‌کاری با گونه‌های سریع‌الرشد خواهد بود.

Keywords

• آنالیز تنه
• ترسیب کربن
• تغییر اقلیم
• مدل‌سازی