İstanbul İktisat Dergisi (Jun 2018)
Kira Sertifikaları, Türkiye Tecrübesi ve Bir Vaka Çalışması
Abstract
Bu çalışmada sukuk ve Türkiye’deki tanımlamayla kira sertifikalarının ihraçlarında uluslararası uygulamaların yanı sıra Türkiye tecrübesi irdelenmiştir. Ülkemizde özel sektör kira sertifikası ihraçlarının ilklerinden olan bir imalat sanayi şirketinin kira sertifikası ihracı irdelenerek, bundan sonraki ihracın başarılı olmasını etkileyen ve dikkat edilmesi gerekli hususların üzerinde durulmuştur. Çalışmada uygulamada yoğun kullanılan sukuk çeşitlerinden biri olan icara sukuk ihraçlarının işleyiş yapısı, ihraç ve satış süreçleri, VKŞ (Varlık Kiralama Şirketi) kurulması ve özellikleri irdelenmiştir. Özel sektör şirketlerinin büyüme finansmanında sukuk ihracından etkin şekilde yararlanılmaları için çekincelerinin azaltılması ve bilgi düzeylerinin artırılması hedeflenmiştir. Sukuk ihraçlarında ülkemiz ve diğer ülke uygulamalarında zorluk yaratan konuların neler olduğu tartışılmıştır. Bu hususlar arasında ihraçtan sonra herhangi bir nedenle ödeyemezlik durumunda yatırımcı haklarının nasıl kullanılacağı, sukuk ihraç eden varlığa dayalı şirketlerin yönetimi, sukukların likiditesi, ihraçlarda referans fiyat, sukuklarda risk yönetimi ve Basel sermaye ve likidite düzenlemelerine uyumu gibi konular başta gelmektedir. Vaka çalışması örneği olarak 2013 yılında gerçekleştirilmiş KOBİ niteliğindeki bir imalat sanayi şirketine ait kira sertifikası ihracı ve sonrasında yaşanan süreç incelenmiştir. Vaka çalışmasında ihraç sürecinin yanı sıra ihraççı şirketin genel yapısı, üretim, satış ve faaliyet yapısı irdelenmiştir. Kira sertifikası ihracında yaşanan gelişmeler, uluslararası finansman ve kredi sigorta kuruluşları ile çalışma yöntemi ve teminat yapısı, yatırımcının haklarının korunması için talep ettiği önlemler, ihraçtan elde edilen fonların kullanım yerleri analiz edilmiştir. Vaka çalışmasının değerlendirme kısmında ise sukuk ihracında uygulamadaki avantaj ve zorluklar, ihracın modellenmesi, iş planlarının ve senaryo analizlerinin önemi, yatırımcıların teminat talepleri, hukuksal ve finansal inceleme süreçlerine hazırlık, bağımsız denetim, ihraç sonrasında dikkate alınması gerekli hususlar değerlendirilmiştir.
