جغرافیا و آینده پژوهی منطقه‌ای (May 2025)

بررسی تأثیر شاخص‌های گردشگری پایدار در جهت حفاظت از محیط‌زیست شهری (محور گردشگری شمال تهران)

  • کرامت‌اله زیاری,
  • فائقه اتابک

DOI
https://doi.org/10.30466/grfs.2025.56044.1097
Journal volume & issue
Vol. 3, no. 1
pp. 113 – 128

Abstract

Read online

شهرها اغلب پرجمعیت هستند و فضاهای سبز محدود هستند. شیوه‌های گردشگری پایدار می‌تواند با کاهش تعداد بازدیدکنندگان و ترویج فعالیت‌های دوستدار محیط‌زیست، مانند تماشای پرندگان یا پیاده‌روی در طبیعت، به حفاظت از این مناطق کمک کند. از این رو، هدف این پژوهش، بررسی تأثیر شاخص‌های گردشگری پایدار در جهت حفاظت از محیط‌زیست شهری بود. روش پژوهش حاضر توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری گردشگران بازدیدکننده از جاذبه‌ها و قابلیت‌های گردشگری محور لواسان تا گچسر طی فروردین‌ماه 1403 بودند که با استفاده از فرمول کوکران و نمونه‌گیری تصادفی ساده، 384 نفر به‌عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه شاخص‌های گردشگری پایدار و پرسشنامه حفاظت از محیط‌زیست شهری استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که بین عوامل اقتصادی (تی= 3.132)، ظرفیت قابل‌تحمل شهر (تی= 3.091)، زیرساخت‌های غیر کالبدی گردشگری (تی=6.037) و زیرساخت‌های کالبدی گردشگری (تی=2.64) و حفاظت از محیط‌زیست شهری ارتباط معناداری وجود دارد. این مطالعه نتیجه می‌گیرد که شاخص‌های گردشگری پایدار را می‌توان برای پایش و ارزیابی تأثیر گردشگری بر محیط‌زیست، فرهنگ و اقتصاد استفاده کرد. این مطالعه همچنین نشان می‌دهد که ترویج شیوه‌های گردشگری پایدار، مانند کاهش ضایعات و صرفه‌جویی در انرژی، می‌تواند به کاهش اثرات منفی گردشگری بر محیط‌زیست کمک کند.

Keywords