عملکرد کارکردی در بیماران شدید روانپزشکی و معرفی ابزارهای پرکاربرد کاردرمانی جهت ارزیابی آن: مطالعه مروری

Abstract

مقدمه و اهداف امروزه اختلالات شدید روانپزشکی مانند اختلالات خلقی و اسکیزوفرنیا به­علت اختلال در عملکردهای فیزیولوژیکی، روانی-اجتماعی و ژنتیکی ایجاد می­گردد. این اختلالات بر عملکرد کارکردی این افراد تاثیر می­گذارد. عملکرد کارکردی به توانایی افراد برای انجام فعالیت­های روزمره و وجود کارایی در حوزه­های شغل، تفریح و مراقبت از خود و همچنین داشتن رضایت از انجام این فعالیت­ها گفته می­شود. وجود عملکرد کارکردی باعث مشارکت، بهزیستی و استقلال این افراد می­شود؛ بنابراین ارزیابی عملکرد کارکردی و آشنایی با ابزارهای پرکاربرد و دارای مشخصات روانسنجی مناسب در این زمینه برای ارائه خدمات حائز اهمیت است. مواد و روش ­ها در مطالعه حاضر ابتدا عملکرد کارکردی در بیماران شدید روانپزشکی تعریف و شرح داده شد. سپس پس از بررسی کتاب­های موجود در حوزه کاردرمانی روان و پایگاه­های اطلاعاتی Google Scholar، PubMed، ProQuest و OT Seeker در مرحله اول آزمون­های پرکاربرد را شناسایی کرد، سپس در مرحله دوم به بررسی مشخصات روانسنجی آزمون­ها در پایگاه­های اینترنتی و کتابچه راهنمای تست­ها پرداخته شد. یافته ­ها با توجه به جستجوی صورت­گرفته، 316 تست مورد شناسایی قرار گرفت که با توجه به معیارهای ورود و خروج که شامل سنجش عملکرد کارکردی، استفاده از روش­ها و آموزش­های استاندارد مختص بیماران روان بزرگسال دارای کاربرد کلینیکی، نشان دادن کارایی درمان، سنجش مشخصات فرد و مشخصات روانسنجی مناسب، شش آزمون OPHI، COPM، ACLS، KELS، BaFPE و AMPS بود، برای این مطالعه مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه­ گیری به نظر می‌رسد با اهمیتی که عملکرد کارکردی در توانایی این افراد برای مشارکت، بهزیستی و استقلال دارد، آشنایی با ابزارهای ارزیابی عملکرد کارکردی که در مطالعه حاضر مورد شناسایی قرار گرفت، می­تواند گامی مهم در راستای غربالگری، ارائه خدمات درمانی و نشان دادن کارایی درمان برای این افراد باشد. همچنین به­منظور استفاده این آزمون­ها در داخل کشور پیشنهاد می­شود آزمون­هایی که هنجاریابی نشده­اند، مورد بررسی قرار گیرند.

Keywords

• کاردرمانی
• ارزیابی
• بیماران روانپزشکی
• مشخصات ابزارهای ارزیابی