WPROWADZENIE. MNIEJSZOŚCI NARODOWE I ETNICZNE W BADANIACH SOCJOLOGICZNYCH PO 1989 ROKU. TOŻSAMOŚCI, TEORIE, BADANIA

Abstract

Ponad dwie dekady, które minęły od początku okresu transformacji ustrojowej przyniosły znaczące zmia- ny w sferze stosunków etnicznych w Polsce. Problematyka etniczna, mimo że nie lokuje się w centrum uwagi polskich socjologów, nadal jednak pozostaje tematem atrakcyjnymi ważnym dla wielu z nich. Z tego powodu rodzi się wiele pytań. Czy obserwowane i badane w ostatnich dziesięcioleciach zjawiska etniczne pozwalają na sformułowanie szerszej refleksji nad modelem polskiej etniczności? Czy to, co dzieje się w tej sferze sto- sunków społecznych jest specyficzne dla kraju i kultury, czy ma wymiar ponadlokalny? Czy nadal kluczowe dla socjologów etniczności są, jak to miało miejsce w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, zagadnienia związane z odradzającą się tożsamością kulturową i tradycją tych grup? Czy w centrum lokuje się wizja etnicz- ności jako „spółki z o.o.”, parafrazując tytuł jednej z ostatnio wydanych książek mówiącej o komercjalizacji i instrumentalizacji etniczności? A może istotna jest „politycyzacja” tej sfery życia wyrażająca się w analizach polityki tożsamości czy walki o podmiotowość społeczną. Tak zakreślona tematyka pozwala na uzyskanie odpowiedzi nie tylko na pytanie, co socjologowie etniczności obecnie badają, ale też do jakich teorii odnoszą się. Wspomniane wyżej problemy znajdą swoje rozwiązanie na łamach tego tomu.

Keywords

• mniejszość narodowa, etniczność, Polska, teorie, metodologia