مجله پژوهش در علوم توانبخشی (Nov 2010)
راهکارهای اصلاح مکالمه در کودکان طبیعی3 تا 5 ساله شهر اصفهان
Abstract
چکیده مقدمه: مهارتهاي اصلاح مكالمه، يكي از مهمترين مهارتهاي كاربرد شناختي زبان و از دسته مهارتهاي مكالمهاي ميباشد. اهميت اين مهارتها به ويژه در مورد كودكان دچار نقايص زباني از قبيل كودكان كم شنوا يا دچار نقص ويژه زبان كه نياز به اصلاح نقايص ارتباطي دارند، به شدت احساس ميشود. اطلاعات آسيب شناسان گفتار و زبان در زمينه چنين مهارتي و شكل طبيعي استفاده از راهكارهاي اصلاح مكالمه (تكرار، بازگويي، افزايش و اصلاح سرنخي) بسيار محدود و مبتني بر حدس و گمان ميباشد. اين پژوهش به معرفي و مقايسه اين راهكارها در كودكان طبيعي 3، 4 و 5 ساله پرداخت. مواد و روشها: در اين پژوهش توصيفي- تحليلي و مقطعي، كاربرد انواع راهكارهاي اصلاح مكالمه در 72 نمونه از كودكان دختر و پسر فارسي زبان شهر اصفهان، در سه گروه سني 3، 4 و 5 ساله به كمك دو كتابچه تصويري و ايجاد موقعيت درخواست توضيح، مورد بررسي قرار گرفت. یافتهها: راهكارهاي بازگويي، اصلاح سرنخي و پاسخهاي نامناسب با سن ارتباط معنيداري داشتند، ولي در مورد راهكارهاي تكرار و افزايش، چنين ارتباط آماري به اثبات نرسيد. در مورد جنس نيز تنها راهكار بازگويي در پسران، كاربرد بيشتري نسبت به دختران داشت. بحث: تكرار در هر مقطع سني پركاربردترين راهكار بود. استفاده از راهكار بازگويي در سنين پايينتر، شايعتر و با افزايش سن كاهش یافت. استفاده از راهكار اصلاح سرنخي نيز با افزايش سن بيشتر شد. اين نتايج با نتايج پژوهشهاي خارج از كشور همخواني داشت. کلید واژهها: كاربردشناسي زبان، اصلاح مكالمه، نقص ارتباطي.