Necmettin Erbakan Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi (Sep 2022)
Okuryazarlık Kavramı ve Türkiye’deki Okuryazarlık Araştırmaları Üzerine Bir İnceleme
Abstract
Okuryazarlık 21. yüzyılda bireylerin kendini gerçekleştirebilmeleri, toplumların diğer toplumlarla rekabet edebilmeleri için sahip olmaları gereken becerilerin başında gelmektedir. Okunan bir metni anlama, değerlendirme ve dikte edileni doğru bir şekilde yazabilme becerisi olarak açıklanan okuryazarlık bilgi çağında; birtakım görev, beceri ve işlemlerin yerine getirilmesini kapsayacak şekilde genişlemiştir. Bu durum da bir dizi okuryazarlık türünün ortaya çıkmasını sağlamıştır. Araştırmanın temel amacı, kullanılan okuryazarlık türlerini tespit etmek olarak belirlenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi, verilerin analiz edilmesinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonunda da 98 okuryazarlık türü bulunduğu; sosyal, eğitim, coğrafya, psikoloji, tarih, sosyoloji, din, ekonomi, siyaset, etnoloji, hukuk, sanat, fen ve matematik, teknoloji, sağlık ve sporla ilgili olduğu; Türkiye’de en fazla sağlık okuryazarlığı, ekonomi/finans okuryazarlığı, medya okuryazarlığı, matematik okuryazarlığı, bilgi okuryazarlığı, dijital okuryazarlık, çevre/ekoloji okuryazarlığı, görsel okuryazarlık, fen okuryazarlığı, en az İklim değişikliği okuryazarlığı, iş yeri okuryazarlığı, jeokültürel bilimsel okuryazarlık, kırsal okuryazarlık, müze okuryazarlığı, nicel okuryazarlık, öğrenci geri bildirim okuryazarlığı, öğretmen geri bildirim okuryazarlığı, ölüm okuryazarlığı, peyzaj okuryazarlığı, tartışma okuryazarlığı, veri okuryazarlığı, yazılım okuryazarlığı üzerine araştırma yapılmıştır.
