بررسی کارایی زئولیت کلینوپتیلولیت اصلاح شده با سورفاکتانت کاتیونی در حذف نیترات از محلول‌های آبی

Abstract

زمینه و هدف: آلودگی آب‌های زیرزمینی و سطحی به نیترات در بسیاری از مناطق دنیا به صورت یک مشکل جدی مطرح است. غلظت بالای نیترات در منابع آبی بسیار خطرناک بوده و اگر بالاتر از استاندارد باشد، مصرف این آب می‌تواند باعث بروز بیماری متهموگلوبینمیا و همچنین تشکیل نیتروزآمین‌های سرطان‌زا شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی کارایی زئولیت کلینوپتیلولیت اصلاح شده با سورفاکتانت کاتیونی تترا دسیل تری متیل آمونیوم بروماید، به عنوان جاذب در حذف نیترات از محلول‌های آبی انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی - آزمایشگاهی، تأثیر متغیرهای مختلف بر فرآیند حذف نیترات، از جمله مقدار جاذب 1 تا 3 گرم در لیتر، غلظت اولیه نیترات 50 تا 150 میلی‌گرم در لیتر، 4PH تا 10 و زمان تماس 120-15 دقیقه بررسی شدند. همچنین مطالعات سینتیک جذب و ایزوترم فروندلیچ و لانگمویر مورد مطالعه قرار گرفت. در نهایت داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار EXCEL مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: مطالعه نشان داد که حداکثر حذف نیترات در pH برابر با 4، دُز جاذب 3mg/l و زمان تعادل 90 دقیقه اتفاق می‌افتد. فرآیند جذب نیترات، از ایزوترم فروندلیچ با (0/9951=R2) و از سینتیک درجه دوم (0/9998=R2) تبعیت می‌کند. نتیجه‌گیری: زئولیت اصلاح شده با سورفاکتانت قابلیت بالایی برای حذف نیترات دارد، لذا با توجه به در دسترس و ارزان بودن زئولیت و روش ساده اصلاح آن می‌تواند برای حذف سایر آلاینده‌های آنیونی نیز به‌کار گرفته شود.

Keywords

• حذف
• زئولیت کلینوپتیلولیت
• سورفاکتانت کاتیونی
• محلول‌های آبی
• نیترات