Turcology Research (Sep 2024)
Hasan Hüsâmeddîn-i Fehmî’nin Kâmil Efendi’ye Manzum Mektubu
Abstract
Yazma eser kütüphanelerinde bulunan mecmualar çok çeşitli edebî ve ilmî malzemeyi barındırması cihetinden oldukça önemlidir. İlaç tarifinden şiirlere, ökült ilimlerden tarihî anekdotlara kadar mecmualarda birçok bilgi mevcuttur. Bu açıdan bakıldığında sadece edebiyat değil sosyal bilimlerin hemen tüm disiplinlerin çalışacağı konular, mecmualarda bulunmaktadır. Mecmualarda bulunan unsurlardan birisi de manzum veya mensur olarak yazılmış mektuplardır. Mektupların derlendiği münşeat mecmuaları olduğu gibi söz konusu mektuplar diğer mecmualarda veya yazma eserlerde de bulunmaktadırlar. Çalışmasını gerçekleştirdiğimiz manzum mektup da bir mecmuanın içerisinde yer almaktadır. Bu mektuplardan birisi de İstanbul’dan Edirne’ye gönderilmiş olan ve bir cevap niteliği taşıyan Fehmî mahlası şairin nazmettiği mektuptur. Hasan Hüsâmeddîn el-Fehmî el-Mevlevî, Edirne’den İstanbul’a döndüğü sırada bir manzum mektup kaleme almıştır. Bu mektup Edirne Mevlevihanesi postnişini ve Yemek Risâlesi müellifi Şeyh Hacı Ali Eşref Dede’nin damadı olan Kudümzenbaşı Kâmil Efendi’ye gönderilmiştir. Çalışmamızın giriş kısmında mektup türüne dair özet bilgi verilecek, mektupların yapısı üzerine durulacak, klasik Türk edebiyatındaki manzum mektup yazma geleneğe dair literal bilgi verilecektir. Daha sonra söz konusu mektubun incelemesi yapılacaktır. Şairin aruz ve kafiye kullanımı üzerinde durulacak manzumenin dil ve üslup özellikleri hakkında bilgi verilecektir. Şiirin muhtevası özetlenip şiirde geçen kişiler üzerinde durulacaktır. Eserin manzum mektup geleneği ile olan münasebeti ve mensur mektup kompozisyonu ile alan bağına dair analiz yapılacaktır. Son olarak yazma nüshanın tavsifi yapılıp çeviriyazılı metni sunulacaktır.
Keywords