International Journal of Public Finance (Jun 2022)
Çok Yıllı Bütçeleme ve Mali Disiplin Arasındaki İlişki: Türkiye Özelinde Değerlendirme
Abstract
Dünyada artan küreselleşme olgusuyla birlikte iletişim kanalları açılmış ve bunun sonucu olarak ülkeler her alanda birbirlerinden etkilenmeye başlamışlardır. Bu gelişmeler, nihayetinde her alanda reform hareketleri olarak ortaya çıkmıştır. Kamusal alanda ortaya çıkan reform hareketleri de ihtiyaçlar çerçevesinde gündeme gelmiş ve bunların çoğu uygulamaya konulmuştur. Kamusal alanda gerçekleşen reformlar arasında ise devlet bütçeleri, ekonomik ve iktisadi olarak ülkelerin ekonomik kalkınma ve büyümelerine yardımcı olacak faydaları yaratması bakımından gündemin en önemli sıralarında yerini almıştır. Bu bağlamda, küreselleşme ile birlikte kurulan yenidünya düzeninde değişim gösteren kamu yönetimi, kamu maliyesi ve kamu bütçesi alanlarında bir dizi değişikliklerle karşı karşıya kalınmıştır. Bu durum ülkemiz açısından değerlendirildiğinde, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununda kamunun mali yönetim anlayışı reformist bir yapı olarak ortaya çıkmış ve uygulanmaya başlamıştır. Bütçe sistemimize çok yıllı bakış açısının kazandırılması, 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun ülkemiz bütçe yönetimine kazandırdığı en önemli yeniliklerden biri olmuştur. 2006 yılından itibaren Türkiye’de çok yıllı bakış açısıyla hazırlanıp uygulanan merkezi yönetim bütçeleri çalışmada kapsam olarak belirlenmiş olup, söz konusu dönemde bütçelerin uygulama sonuçları ile mali disiplin arasındaki ilişkinin yıllar itibariyle ortaya konulması ise bu çalışmanın amacını ortaya koymaktadır. Çalışmada yöntem olarak çok yıllı bütçeleme uygulamaları ile kamu bütçe performansları makroekonomik veriler üzerinden kıyaslanmak suretiyle ilişkinin durumu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Ulaşılan ilişkinin kapsamı dahilinde ise, önerilere çalışmanın sonuç bölümünde ayrıca yer verilmiştir.
Keywords