اقتصاد کشاورزی و توسعه (Aug 2019)
الگوی تأثیرگذاری عوامل اقتصادی و فنی در کیفیت پوستة تخم‌مرغ برای کاهش ضایعات در واحدهای تولید تخم‌مرغ استان خراسان رضوی
Abstract
یکی از مشکلات موجود در صنعت مرغداری بالا بودن میزان ضایعات و تخم‌مرغ‌های شکسته از زمان تولید تا مصرف است. از این رو، در تحقیق حاضر، با استفاده از الگوی معادلات ساختاری مبتنی بر کمترین مربعات جزئی، نحوة ارتباط این عوامل و تأثیر آنها در کاهش ضایعات تخم‌مرغ در کلیة واحدهای تولید تخم‌مرغ تحت پوشش اتحادیة مرغ تخم‌گذار استان خراسان رضوی بررسی شد. به این منظور، متغیرهای مورد بررسی و تأثیرگذار، در سه دسته عوامل مدیریتی، محیطی و تغذیه‌ای گروه‌بندی شدند. نتایج نشان داد بیشترین تأثیر در کاهش ضایعات تخم‌مرغ مربوط به عوامل مدیریتی (840/0) است و عوامل محیطی (654/0) و عوامل تغذیه‌ای (123/0) بعد از آن قرار دارند. میان عوامل مدیریتی، متغیرهای شغل اصلی مدیر، سابقة مدیر، سن تولک‌بری، نوع تهویه و آلودگی انگلی خارجی مهم‌ترین عواملی هستند که می‌توانند در کاهش ضایعات از طریق متغیر پنهان مدیریت مؤثر باشند. میان عوامل محیطی نیز به ترتیب تعداد سالن، میزان تخم‌مرغ تولیدی، تلفات روزانه و مساحت سالن از عواملی هستند که در کوتاه‌مدت قابل‌کنترل نیستند و نیاز به مدیریت زمان‌بر در بلندمدت دارند. میان متغیرهای یادشده، متغیر میزان تولید و تعداد سالن بیشترین تأثیر را از طریق متغیر پنهان عوامل محیطی در کاهش ضایعات دارند. درنهایت، میان متغیرهای تأثیرگذار بر عوامل تغذیه‌ای، مؤثرترین متغیرهایِ با تأثیر مثبت بر کاهش ضایعات عبارت‌اند از کربنات کلسیم و پودر گوشت و مؤثرترین متغیرهایِ با تأثیر منفی بر کاهش ضایعات عبارت‌اند از سبوس و ذرت؛ بنابراین، با توجه به تأثیر عوامل مدیریتی، توصیه میشود برای مدیریت واحدهای تولید تخم‌مرغ افرادی باسابقه و دانش مرتبط برای انتخاب زمان مناسب تولک‌بری و کنترل انگل‌های خارجی انتخاب شوند.
Keywords
