Obezite farkındalığı ve içgörü ölçeği: geçerlilik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Amaç: Obezite Farkındalığı ve İçgörü Ölçeğinin (OFİ Ölçeği) (OASIS: The Obesity Awareness and Insight Scale) Türkçeye ve Türk kültürüne uyarlanarak geçerlilik ve güvenirlik çalışmalarının yapılmasıdır. Gereç ve yöntem: Metodolojik tipteki bu araştırma bir eğitim ve araştırma hastanesinin endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları polikliniğine ile bir eğitim aile sağlığı merkezinde yürütülmüştür. Araştırma örneklemini bu birimlere başvuruda bulunan165 fazla kilolu/obez birey oluşturmuştur. Veriler Görüşme Formu ve “Obezite Farkındalığı ve İçgörü Ölçeği (OFİ)” ile toplanmıştır. Ölçeğin geçerlilik analizleri “Kapsam Geçerlilik İndeksi, Açımlayıcı Faktör Analizi” ile, güvenilirlik analizleri “değişmezlik, iç tutarlılık ve madde toplam puan korelasyonu” ile yapılmıştır. Bulgular: Bireylerin yaş ortalaması 50,27±16,58 olup, %63,6’sı kadındır. Geçerlilik analizlerinde KMO=0,89, χ2 =468,137; p=0,000’dır. OFİ güçlü iç tutarlılık (Cronbach alpha 0,86), test tekrar test güvenirliği (0,79) göstermiştir. Madde toplam korelasyonu değerleri 0,428-0,746 arasında değişmektedir. Açımlayıcı faktör analizine göre ölçek tek boyutludur. OFİ toplam puan ortalaması 6,87±2,48 olup, bireylerin obezite farkındalıklarının ortanın üstünde olduğu belirlenmiştir. Sonuç: Obezite Farkındalığı ve İçgörü Ölçeği, fazla kilolu/ obez bireylerin obezite farkındalıklarını belirlemek amacıyla kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracıdır.

Keywords

• obezite
• obezite farkındalığı
• geçerlilik
• güvenirlik
• obesity
• obesity awareness
• validity
• reliability