مجله مهندسی شیمی ایران (Apr 2025)
اندازهگیریهای کروماتوگرافی داروهای ضد صرع بااستفادهاز جاذبهای نانوساختار
Abstract
صرع یکیاز شایعترین بیماریهای عصبی بهشمار میرود که با تشنجهای تصادفی همراه است و میتواند منجربه سایر مشکلات سلامتی شود. برای بیمارانی که نیاز به درمان اورژانسی دارند، این امر اثرات شناختی، روانی و عصبی بسیاری بههمراه دارد. این بیماری نیاز به درمان طولانیمدت دارد و میتواند فعالیتهای فرد را محدود سازد. صرع میتواند باعث اختلال شناختی یا وخیمترشدن ناتوانیهای موجود شود. عوامل متعددی- ازجمله عصب روانشناسی، نوع تشنج، سن شروع تشنج و مسائل روانی- اجتماعی- در این آسیبها دخیل است. کشف سمیت دارویی برای دستههای مختلف داروها ازجمله داروهای قلبی- عروقی، آنتیبیوتیکها، داروهای ضد تشنج و داروهای ضد سرطان امری ضروری است. تجویز دوزهای درمانی طبیعی داروهای ضد صرع در بدن میتواند منجربه سطوح نامناسب این دارو در خون انسان شود. بین غلظت دارو در خون و اثربخشی آن رابطۀ معناداری وجوددارد و آگاهی از این رابطه در ارائۀ راهبردهای درمانی بسیار مفید است. بنابراین، اندازهگیری میزان این داروها در نمونههای زیستی مانند سرم خون انسان و مایعات بدن، پسابهای صنعتی، نمونههای محیطی و آب، بهمنظور کنترل و ردیابی آنها ضروری بهنظر میرسد. امروزه باکمک فناوری نانو، میتوان مقادیر بسیار کمی از داروها را در نمونههای مختلف اندازهگیری کرد. بنابراین، این مقاله به بررسی استفادهاز فناوری نانو در تهیۀ جاذبهای مناسب برای جداسازی داروهای ضد صرع مانند بنزودیازپین، والپروئیک اسید، فنیتوئین، اکسکاربازپین، کاربامازپین و لاموتریژین بااستفادهاز روشهای کروماتوگرافی و همچنین ردیابی این داروها در نمونههای حقیقی میپردازد.
Keywords