Üniversite sporcularının cinsiyet rolleri ve psikolojik iyi oluşları

Abstract

Bu araştırmada, üniversite sporcularının psikolojik iyi oluş düzeyleri ile cinsiyet rolleri algıları arasındaki ilişkilerin demografik değişkenler açısından incelenmesi hedeflenmiştir. Araştırma, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi’nde öğrenim gören 157 kadın ve 145 erkek sporcu öğrenci olmak üzere toplam 302 kişiyle gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak “Kişisel Bilgi Formu”, “Psikolojik İyi Oluş Ölçeği” ve “Bem Cinsiyet Rolü Envanteri” kullanılmıştır. SPSS 22.0 programı aracılığıyla elde edilen verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, Cronbach’s Alpha değerleri, İki Yönlü ANOVA, MANOVA ve Bağımsız Örneklem t Testi istatistiksel yöntemleri kullanılmıştır. Bulgulara göre, katılımcıların psikolojik iyi oluş düzeyleri ile branş türüne ve demografik değişkenlere göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermemiştir. Takım sporları yapan katılımcıların erkeksilik düzeyi, bireysel spor yapanlardan anlamlı düzeyde yüksektir. Cinsiyet rolleri açısından, cinsiyet ve branş türüne göre kadınsılık ve erkeksilik düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklar tespit edilmiştir. Spora başlama yaşlarına ve haftalık spor yapma sürelerine göre psikolojik iyi oluş ve cinsiyet rolleri algıları arasında anlamlı farklılıklar bulunmamıştır. Derece alma durumlarına göre psikolojik iyi oluş düzeyleri arasında anlamlı farklılıklar belirlenmiştir. Sonuçlar, sporculardaki psikolojik iyi oluş düzeyi ve cinsiyet rolleri algısının demografik faktörlerden etkilendiğini göstermektedir. Özellikle sporcuların spor yaşı ve ilgilendikleri spor dalında derece elde etme durumunun, psikolojik iyi oluş düzeyleri üzerinde belirleyici olduğu görülmüştür. Ayrıca, sporcuların cinsiyet rollerine ilişkin algı düzeylerinin, haftalık spor yapma saatleri ve haftalık spor yapılan gün sayısı gibi değişkenlere göre farklılık gösterdiği tespit edilmiştir.

Keywords

• Cinsiyet rolü
• psikolojik iyi oluş
• sporcu öğrenci
• stereotip