Majallah-i ḥifāẓat-i giyāhān (May 2021)

ارزیابی سطح آنزیم‌های دفاعی القاء شده در اثر قارچ‌های آنتاگونیست علیه نماتد ریشه‌گرهی Meloidogyne javanica در نهال‌های پسته

  • فاطمه مهدی‌نژاد,
  • اعظم زین الدینی ریسه,
  • ابراهیم صداقتی,
  • حسین علایی,
  • محمد مرادی

DOI
https://doi.org/10.22067/jpp.2021.32842.0
Journal volume & issue
Vol. 35, no. 1
pp. 25 – 37

Abstract

Read online

پسته از مهمترین محصولات صادراتی کشور است و نماتد ریشه‌گرهی از عوامل خسارت‌زا در تولید این محصول است. در این پژوهش اثرات مهار زیستی قارچ‌های میکوریز وزیکولار– آرباسکولار (Funneliformis mosseae, Rhizophagus intraradices, Funneliformis caledonius)، Tricoderma ,Tricoderma aureoviride) (Tricoderma harzianumو مخلوط دو قارچ علیه M. javanicaتحت شرایط گلخانه­ای بررسی شد. به منظور بررسی تاثیر قارچ‌های آنتاگونیست بر القاء آنزیم­های دفاعی در نهال­های پسته رقم بادامی ریز زرند پژوهش به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دوازده تیمار در سه تکرار در گلخانه انجام شد. مقایسة میانگین تیمارها با استفاده از آزمون دانکن اجرا گردید. سطح آنزیم‌های دفاعی فنیل‌آلانیل ‌آمونیالیاز (PAL)، پراکسیداز (POX) و پلی‌فنل‌ اکسیداز (PPO)، در چهار زمان یک و نیم، سه، پنج و نیم و دوازده روز بعد از مایه‌زنی نماتد اندازه‌گیری شدند. آزمایش دیگری به منظور ارزیابی پتانسیل قارچ­های آنتاگونیست بر کنترل نماتد ریشه‌گرهی در نهال­های پسته اعمال گردید. آزمایش دوم در قالب طرح کاملا تصادفی با شش تیمار و سه تکرار انجام شد. شاخص‌های بیماریزایی در تیمارهای قارچی کاهش معنی‌داری را در مقایسه با شاهد نماتدی نشان دادند. تیمار Tricoderma در تمامی شاخص‌های مورد بررسی تسبت به دیگر تیمارها تفاوت معنی‌داری نشان داد. شاخص تولید مثل در تیمار Trichoderma و تلفیق آن با میکوریز 72 و 3/33 درصد و جمعیت نماتدی برابر با 4/73 و 2/36 درصد در مقایسه با شاهد کاهش نشان داد. حداکثر میزان فعالیت آنزیمی برای POX، PPO در تیمارهای مختلف در روز دوازدهم به دست آمد. حداکثر مقدار برای فعالیت PAL در نهال‌های تیمار شده با قارچ‌های میکوریز و Tricoderma پس از پنج و نیم روز ملاحظه شد.

Keywords