اثربخشی گروه‌درمانی به شیوه شناختی ـ رفتاری بر کاهش اضطراب امتحان و افزایش خودکارآمدی دانش‌آموزان دختر اول دبیرستان

Abstract

مقدمه: پژوهش حاضر باهدف اثربخشی گروه‌درمانی به شیوه شناختی ـ رفتاری بر کاهش اضطراب امتحان و افزایش خودکارآمدی دانش‌آموزان دختر اول دبیرستان انجام گردیده است. روش: روش پژوهش آزمایشی و بر اساس طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بوده است. جامعه آماری شامل 60 نفر از دانش‌آموزان دختر اول دبیرستان که در مدارس سیاهکل در سال 94- 93 به تحصیل اشتغال دارند بوده است. نمونه آماری شامل افرادی است که در مقیاس اضطراب حداقل یک نمره بالاتر از میانگین و در مقیاس خودکارآمدی حداقل یک نمره پایین‌تر از میانگین به دست آوردند؛ که به‌صورت تصادفی در دو گروه 15 نفر (آزمایش و کنترل) جایگزین شدند. از هر دو گروه پیش‌آزمون به عمل آمد. سپس به گروه آزمایش، آموزش شناختی ـ رفتاری که 8 جلسه و هر جلسه به مدت 90 دقیقه و هر هفته یک جلسه آموزش داده شد به گروه کنترل در این مدت هیچ آموزشی داده نشد، در پایان‌ بر روی هر دو گروه به‌طور هم‌زمان و در شرایط یکسان پس‌آزمون اجرا گردید. به‌منظور گردآوری داده‌ها از پرسشنامه اضطراب امتحان اسپیلبرگر و پرسشنامه خودکارآمدی شرر و همکاران استفاده شد. داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره موردبررسی قرار گرفت و کلیه عملیات آماری به کمک نرم‌افزار «اس. پی. اس. اس. 20» انجام شد. نتایج: نتایج نشان داد که آموزش گروه‌درمانی به شیوه شناختی ـ رفتاری بر کاهش اضطراب امتحان دانش‌آموزان دختر اول دبیرستان اثر معنی‌دار وجود نداشت (001/0= ، 867/0=P، 03/0= (1،26)F). ولی در افزایش خودکار آمدی دانش‌آموزان اثر معنی‌دار وجود داشت (32/0= ، 002/0=P، 13/12= (1،26)F). بحث و نتیجه‌گیری: گروه‌درمانی به شیوه شناختی ـ رفتاری برافزایش خودکار آمدی دانش‌آموزان دختر اول دبیرستان مؤثر بوده است.

Keywords

• گروه‌درمانی
• شناختی ـ رفتاری
• اضطراب امتحان
• خودکارآمدی