PLANARCH - Design and Planning Research (Mar 2024)
On Yedinci Yüzyıl Avrupa Seyahatnamelerinde İzmir: Oryantalizmden Önce Doğu'yu Anlatmak
Abstract
On yedinci yüzyıldan itibaren Avrupa'nın en yakınındaki “öteki” olan Osmanlı İmparatorluğu'na duyduğu merak ve bu ülkeyle gelişen ilişkileri, Avrupalı elçileri, temsilcileri, tüccarları ve gezginleri bu toprakları ziyaret etmeye teşvik etti. Doğu'ya yapılan yolculuklar ve bu yolculuklara dair anlatıların yayınlanması, Doğu'ya dair bir bilgi birikimi ve temsillerin temellerini attı. Akdeniz'de gelişen bir ticaret merkezi olarak İzmir, Avrupalı seyyahların Doğu'ya yaptıkları yolculuklarda güzergahlarına dahil ettikleri bir yer haline geldi. Seyahatnamelerde İzmir'in kentsel yaşamı, günlük rutini, demografisi ve sosyal yapısının yanı sıra fiziksel çevresi, coğrafi özellikleri ve mimari manzarası da betimlenmiştir. Bu çalışma, on yedinci yüzyıla ait bu anlatıları, özellikle de İngiliz ve Fransız seyyahların anlatılarını, ortak yönlerinin yanı sıra bireysel ve özgün bakış açıları açısından ortaya koymayı amaçlamaktadır. Buna ek olarak, çalışmada, on yedinci yüzyıldaki Doğu'ya bakışın - İzmir'in bu seyahatnamelerdeki metinsel ve görsel temsillerinin kanıtladığı üzere - on sekizinci ve on dokuzuncu yüzyıl Oryantalizminin bir başlangıcı olarak görülüp görülemeyeceği sorgulanmaktadır.
Keywords