Borsa İstanbul Turizm Endeksi Hisse Senedi Fiyatları ile Makroekonomik Faktörler Arasındaki İlişkiler Üzerine Bir Araştırma

Abstract

Bu çalışma BİST Turizm Endeksi hisse senedi getirileri ile makroekonomik faktörler arasındaki ilişkilerin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışmada 6 makroekonomik faktör kullanılmıştır. Çalışma değişkenlerinin analizi için eksiksiz olarak ulaşılan 2006M1- 2018M12 arası döneme ait aylık veriler kullanılmıştır. Elde edilen veriler, Etki-Tepki Analizi, Varyans Ayrıştırma Analizi ve Toda-Yamamoto (1995) Nedensellik Testi yöntemleri kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmada ilk olarak aylık zaman serilerinin durağanlık ve bütünleşme dereceleri Birim Kök Testleri uygulanarak saptanmıştır. Sonra, her bir değişkende ortaya çıkan bir şokun kendisinde ve diğer değişkenlerde meydana getirdiği tepkileri görmek amacıyla etki-tepki fonksiyonları uygulanmıştır. Etki-Tepki Analizi sonrası, değişkenlerde ortaya çıkan değişimlerin kaynakları Varyans Ayrıştırma Analizleri yapılarak oransal olarak saptanmıştır. Çalışmada en son BİST Turizm Endeksi hisse senedi getirileri ile makroekonomik faktörler arasındaki nedensellik ilişkisini tespit etmek amacıyla VAR (k+dmax) prosedürlü ikili modeller oluşturulmuştur. Söz konusu modeller, Toda-Yamamoto Nedensellik Analizi kullanılarak çözümlenmiş ve değişkenler arasındaki nedensellik ilişkileri tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçların, turizm endeksi hisse senedi getirileri ile makroekonomik faktörler arasındaki ilişkinin ele alındığı sınırlı sayıdaki literatüre, önemli katkılarda bulunacağı düşünülmektedir.