Turkish History Education Journal (May 2020)
Yerel Tarih Öğretim Yöntemini Sosyal Bilgiler Dersinde Kullanmak: Yanıbaşında Olan Geçmişi Görmek ve Duyumsamak
Abstract
Sosyal Bilgiler öğretimi alanında meydana gelen birtakım değişimler beraberinde yeni öğretim yöntem ve tekniklerinin de gündeme gelmesini sağlamıştır. Bu yöntemler arasında yer alan yerel tarih, öğrencilerin değişim ve süreklilik kavramları çerçevesinde geçmiş ve günümüz arasında bağlantı kurmalarını sağlayan bir yöntem olarak Sosyal Bilgiler Öğretim Programı’nda daha fazla yer bulmaya başlamıştır. Yerel tarih öğretim yönteminin programda yer almasına rağmen uygulamada sınırlı kaldığı ve müze/tarihi mekân gezilerinden çok da öteye gidemediği görülmektedir. Araştırmanın amacı, Sosyal Bilgiler dersinde yerel tarih öğretim yönteminin nasıl uygulanabileceğini, bu yöntemin öğrencilerin gelişimlerine katkısını ve bu süreçte yaşanılan sorunları saptamak olarak belirlenmiştir. Araştırma nitel bir çalışma olup eylem araştırması olarak modellenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu özel bir ortaokulun 6. sınıfında eğitim görmekte olan 22 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın uygulaması 11 haftalık zaman diliminde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak araştırmacı ve öğrenci günlükleri ve öğrenci proje ödevleri kullanılmıştır. Öğrenci proje değerlendirme açık uçlu anketinden elde edilen veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Öğrenci proje ödevleri ise araştırmacı tarafından hazırlanan “Yerel Tarih Proje Değerlendirme Rubriği” kullanılarak değerlendirilmiştir. “Küçük Tarihçiler Günümüzdeki Geçmişin İzini Sürüyor: Bir Yerel Tarih Projesi” adıyla hayata geçirilen proje sürecinde verilen yerel tarih eğitiminin ardından öğrencilere birer küçük tarihçi rolü verilmiştir. Tarihi Hacı Bekir Lokumcusu (1777-Bahçekapı), Pandeli Restoran (1901-Eminönü), Kanaat Lokantası (1933-Üsküdar), Bitlis Yöresel Yemekleri, Makedon Türkleri Geleneksel Kıyafetleri, Elmalı Konak (Antalya-Elmalı’da Boyralar Köyü) öğrencilerin yerel tarih projesi kapsamında incelediği konulardan bazılarıdır. Sonuç olarak öğrencilerin araştırma öncesindeki tarih ve yerel tarih kavramına ilişkin algılarında araştırma sonrasında görece değişikliğin meydana geldiği ortaya çıkmıştır. Öğrencilerin gerçekleştirdikleri yerel tarih projelerinin başarı oranı ise % 81 olarak bulunmuştur. Araştırma bulguları sonucunda öğrencilerin yerel tarih proje süresince çeşitli zorluklar yaşadıkları, bununla birlikte yerel tarih öğretim yönteminin öğrencilerin akademik, kişisel, sosyal gelişimlerine olumlu katkısı olduğu öğrenci, veli ve araştırmacı görüşleriyle belirlenmiştir.
Keywords