ارزیابی ارگونومیک خطر ابتلا به اختلالات عضلانی- اسکلتی معلمان به روش QEC و تأثیر 8 هفته حرکات اصلاحی منتخب و مداخلات ارگونومی شغلی بر میزان مواجهه آن‌ها

Abstract

مقدمه: ناراحتی‌های عضلانی- اسکلتی بخش عمده‌ای از بیماری‌های شغلی را به خود اختصاص می‌دهند. هدف از تحقیق حاضر، ارزیابی ارگونومیکی خطر ابتلا به اختلالات عضلانی- اسکلتی معلمان به روش ارزیابی سریع مواجهه (Quick exposure check یا QEC) و بررسی تأثیر 8 هفته تمرینات اصلاحی منتخب و مداخلات ارگونومی شغلی بر میزان مواجهه آن‌ها بود. مواد و روش‌ها: در این مطالعه از پرسش‌نامه Nordic و روش ارزیابی سریع مواجهه (QEC) در 4 وظیفه کاری معلمان استفاده شد. پرسش‌نامه Nordic بین 230 نفر از معلمان توزیع گردید و از این تعداد 30 نفر که دارای اختلالات عضلانی- اسکلتی بودند شناسایی و به عنوان نمونه‌های تحقیق انتخاب شدند. یافته‌ها: 7/72 درصد از معلمان، کار در محیط شغلی را عامل اصلی ایجاد اختلالات عضلانی- اسکلتی گزارش کردند و 75 درصد از وظایف مورد مطالعه معلمان در سطح بالای خطر قرار داشتند. تفاوت معنی‌داری در وظایف معلمان مشاهده شد (05/0 > P)؛ به طوری که از 4 وظیفه مورد بررسی در معلمان، وظیفه تدریس و نوشتن روی تابلوی کلاس (6/57 درصد) و نشستن پشت میز کلاس (7/56 درصد) بیشترین امتیاز خطر را به خود اختصاص داد. نظارت و ديدن تکاليف بر روي میز دانش‌آموزان (8/54 درصد) و تدريس و نظارت بر کلاس به حالت ايستاده (1/43 درصد) در مراتب بعدی خطر قرار گرفتند. به دنبال 8 هفته تمرینات اصلاحی و مداخلات ارگونومی، کاهش معنی‌داری در میزان خطر ابتلا به اختلالات عضلانی- اسکلتی در 4 وظیفه کاری معلمان مشاهده شد (05/0 > P). نتیجه‌گیری: بالا بودن سطح خطر، نشانه آسیب‌زا بودن شرایط و محیط کار در مدارس بود که اصلاح تکنیک در وظایف گفته شده و همچنین حرکات اصلاحی منتخب موجب کاهش سطح خطر شد. کلید واژه‌ها: QEC، ارگونومی شغلی، تمرینات اصلاحی، اختلالات عضلانی- اسکلتی، معلمان