Majallah-i Dānishkadah-i Pizishkī-i Dānishgāh-i ̒ Ulūm-i Pizishkī-i Mashhad. (Jul 2022)

اثربخشی آموزش مهارت‌های ذهن‌آگاهی بر تکانشگری و خودآگاهی هیجانی نوجوانان با گرایش به اعتیاد

  • زینب برون,
  • فریده دوکانه ای فرد,
  • اعظم فتاحی اندبیل

DOI
https://doi.org/10.22038/mjms.2022.62037.3631
Journal volume & issue
Vol. 65, no. 3

Abstract

Read online

گرایش به اعتیاد در نوجوانان و عدم توجه کافی به آن، می‌تواند آنان را به سمت رفتارهای پرخطر و اعتیاد کشانده و آسیب‌های جبران‌ناپذیری را بر جای گذارد. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت‌های ذهن‌آگاهی بر تکانشگری و خودآگاهی هیجانی نوجوانان با گرایش به اعتیاد انجام گرفت. پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه با گرایش به اعتیاد شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398 تشکیل دادند. در این پژوهش تعداد 30 نوجوان با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه گمارده شدند (هر گروه 15 نوجوان). گروه آزمایش آموزش مهارت‌های ذهن‌آگاهی را طی دو و نیم ماه در 10 جلسه 75 دقیقه‌ای دریافت نمودند. پس از شروع فرایند مداخله تعداد 2 نوجوان در گروه آزمایش و 2 نوجوان در گروه گواه از ادامه حضور در پژوهش انصراف دادند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه گرایش به اعتیاد (موسوی و همکاران، 1387) پرسشنامه تکانشگری (بارت و همکاران، 2004) و پرسشنامه خودآگاهی هیجانی (گرنت و همکاران، 2002) بود. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بونفرنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش مهارت‌های ذهن‌آگاهی بر تکانشگری و انعطاف‌پذیری روان‌شناختی نوجوانان با گرایش به اعتیاد تأثیر معنادار داشته (p<0/001) و توانسته منجر به کاهش تکانشگری و افزایش خودآگاهی هیجانی این نوجوانان شود.

Keywords