کارایی برخی حشره کش های شیمیایی و طبیعی بر شپشک آردآلود پنبه Phenacoccus solenopsis (Hem.: Pseudococcidae) و برخی دشمنان طبیعی مهم آن در شرایط مزرعه ای

Abstract

شپشک آرد آلود پنبه Phenacoccus solenopsis Tinsley یکی از آفات بالقوه ختمی چینی در فضای سبز اهواز می‌باشد. در این تحقیق ، اثرات کوتاه و دراز مدت حشره­ کش­های مختلف (ایمیداکلوپراید، دیازینون، اسپینوزاد، صابون حشره‌کش پالیزین® و آزادیراختین) روی جمعیت شپشک آرد­آلود پنبه و کفشدوزک­ های Nephus sp. و Hyperaspis sp. و میزان پارازیتیسم شپشک آردآلود توسط زنبور Aenasius bambawalei Hayat در شرایط مزرعه­ای مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج زیست ­سنجی در ۲۴ ساعت پس از تیمار نشان داد که حشره ­کش­های ایمیداکلوپراید (۶/۸۴ درصد)، دیازینون (۱/۸۴ درصد) و پالیزین® (۴/۷۷ درصد) توانستند به صورت معنی­دار جمعیت شپشک را نسبت به تیمار شاهد کاهش دهند. اثرات آزادیراختین در کاهش جمعیت شپشک آرد آلود پنبه در ۲۴ ساعت پس از تیمار معنی­ دار نبود (۱/۳۸ درصد کاهش نسبت به تیمار شاهد). همچنین، ۲۴ ساعت پس از تیمار، حشره ­کش­های دیازینون و آزادیراختین بیشترین تاثیر منفی (کاهش ۱۰۰ درصدی نسبت به تیمار شاهد) و پالیزین® کمترین سمیت (بدون اختلاف معنی‌دار نسبت به شاهد) را روی جمعیت کفشدوزک­های شکارگر مورد تحقیق داشتند. بررسی اثرات دراز مدت حشره ­کش­های مورد آزمایش نشان داد ایمیداکلوپراید و پالیزین® موجب کاهش معنی­ دار جمعیت آفت نسبت به سایر تیمارها شدند. پالیزین® و آزادیراختین کمترین اثر را روی میزان پارازیتیسم زنبور Aenasius bambawalei داشتند. ایمیداکلوپرید و صابون حشره­ کش هر دو در کاهش جمعیت شپشک آردآلود پنبه نسبت به سایر تیمارها اثرگذارتر بودند، ولی با توجه به اثر منفی بیشتر ایمیداکلوپرید نسبت به صابون حشره کش روی دشمنان طبیعی و نیز محدودیت استفاده از حشره‌کش­ها در فضای سبز، صابون حشره ­کش برای مدیریت تلفیقی این آفت پیشنهاد می­ شود.

Keywords

• اثرات کوتاه مدت و دراز مدت
• پارازیتوئید
• کفشدوزک
• مدیریت تلفیقی آفات