تبیین کیفی زمینه‌ها و شرایط مشارکت دانشجویان دختر به ورزش همگانی (مطالعة موردی دانشگاه پیام‌نور کرمان‌)

Abstract

مطالعة زمینه‌های ورزش همگانی به دلیل موضوع پیشگیری از آسیب‌های فیزیولوژیکی، به‌ویژه فقر حرکتی و مشکلات روانی و آسیب‌های اجتماعی، بین جامعة دانشجویان دختر ضروری است. به همین دلیل، مطالعه‌ای با رویکرد کیفی و با بهره‌گیری از روش داده‌بنیاد انجام شد. هدف مطالعه تبیین کیفی زمینه‌ها و شرایط اجتماعی مؤثر مشارکت دانشجویان دختر دانشگاه پیام‌نور کرمان در ورزش همگانی در سال 1399 بوده و مشارکت‌کنندگان در پژوهش 31 نفر از دانشجویان دختر مشغول به تحصیل در این دانشگاه بودند که با روش نمونه‌گیری هدفمند در دسترس انتخاب شدند. در این مطالعه، از مصاحبة نیمه‌ساختاریافته به‌منزلة ابزار گردآوری داده‌ها استفاده شده است. برای رسیدن به معیار قابلیت اعتماد، از سه روش کنترل یا اعتباریابی توسط اعضا، مقایسه‌های تحلیلی و استفاده از تکنیک ممیزی بهره گرفته شده است. داده‌ها طبق رویة مبتنی بر نظریة زمینه‌ای در سه مرحلة کدگذاری باز، انتخابی و گزینشی (محوری)، تجزیه‌وتحلیل شده‌اند. پس از تحلیل یافته‌های پژوهش، مقوله‌های بحران اقتصادی، حمایت اجتماعی و سرمایة اجتماعی به‌عنوان مهم‌ترین شاخص و شرایط علّی، مدیریت شخص بر بدن، انتظارات فرهنگی، زیرساخت‌های ورزشی به‌عنوان شرایط و مؤلفه‌های مداخله‌گر، سبک زندگی سالم به‌منزلة مهم‌ترین شرایط زمینه‌ای، ایجاد زیرساخت‌ها، امنیت محیطی، انگیزة مسئولان به‌منزلة عمل‌ـ تعامل‌ها در ورزش همگانی مشخص شده است. نتیجة این پژوهش ناظر بر این بود که مشارکت دختران در فعالیت‌های ورزشی و ورزش همگانی تحت‌تأثیر بستر فرهنگی و اجتماعی موجود شکل می‌گیرد و با ایجاد انگیزش اجتماعی و فرهنگی و ارتقای سطح آگاهی جامعه از فواید این ورزش، میزان مشارکت افزایش می‌یابد.

Keywords

• جامعه‌شناسی ورزش
• توسعة ورزش همگانی
• مشارکت
• دانشجویان دختر
• سرمایة اجتماعی