تحقیقات آفات گیاهی (Aug 2013)
پراکنش و ویژگی های ریخت شناسی پارازیتوییدها و هایپرپارازیتوییدهای سپردار واوی پسته Lepidosaphes pistaciae (Hem.: Diaspididae) در استان اصفهان
Abstract
سپردار واوی پسته (Lepidosaphes pistaciae (Hem.: Diaspididae یکی از آفات مهم در مناطق پسته‌کاری کشور، به ویژه در باغ‌های سمپاشی شده است. این مطالعه با هدف تعیین پراکنش پارازیتوییدها و هایپرپارازیتوییدهای این شپشک در استان اصفهان و بررسی مشخصات مرفولوژیک آن ها در سال های 1382-1383 اجرا شد. برای تعیین مناطق پراکنش این گونه‌ها از پنج منطقه ی پسته‌کاری اصفهان نمونه‌برداری شد و بدین ترتیب حضور یا عدم حضور گونه‌های گزارش شده در این مناطق و نیز احتمال وجود گونه‌های دیگر مورد بررسی قرار گرفت. همچنین بعضی از خصوصیات مرفولوژیک آن ها در مراحل مختلف رشد به منظور تفکیک نمونه‌ها از یکدیگر بررسی شد. نتایج نشان داد از پنج منطقه ی مورد مطالعه، در سه منطقه، چهار گونه ی زنبور شامل (Coccobius annulicornis Ratzeburg، Aphytis sp.، Zaomma lambinus (Walker و Ablerus sp. در باغ های پسته فعال هستند. همچنین مشخص شد جنس ماده ی زنبور C. annulicornis به صورت یک پارازیتویید داخلی روی سپردار واوی پسته عمل می‌کند در حالی که لاروهای جنس نر به صورت هایپرپارازیتویید روی افراد خودی رشد و نمو می کنند. گونهی Z. lambinus نیز به صورت هایپرپارازیتویید داخلی روی لاروهای کامل و به ندرت روی شفیره‌های پارازیتویید داخلی و همچنین روی لاروهای پارازیتویید خارجی تغذیه می‌کند. گونهی Ablerus sp. به صورت هایپرپارازیتویید خارجی روی لارو کامل و شفیره‌های جنس نر و ماده پارازیتویید داخلی رشد و نمو می‌کند.
