Bulletin of the Mineral Research and Exploration (Oct 2016)
VAN GÖLÜ (EDREMİT KÖRFEZİ) KUVATERNER ÇÖKELLERİNDE TEKTONİK DEFORMASYONLAR, DOĞU ANADOLU, TÜRKİYE
Abstract
3 Ekim 2011 Van Depremi (Mw: 7,2) ters fay nitelikli Van Fay Zonu (VFZ)’ndan kaynaklanmıştır. Depremde fay üzerine rastlayan mühendislik yapılarında 10 cm’ye ulaşan yerdeğiştirmenin izlendiği bir yüzey deformasyonu gelişmiştir. VFZ karada D-B genel doğrultusunda ve 28 km uzunluğundadır. Fayın batı ucu Van Gölü içerisindedir. Bu çalışmada, VFZ’nun kara ve deniz araştırma yöntemleri kullanılarak detay haritalanması, Van Gölü’ndeki sualtı devamlılığının incelenmesi, kara ve sualtı verilerinin ortak değerlendirilmesi ile Edremit Körfezi’nin Kuvaterner’deki tektonik yapısı ve evriminin ortaya konulması amaçlanmıştır. Kara verisi, VFZ tavan ve taban bloğunda Kuvaterner birimlerini etkileyen D-B uzanımlı kıvrım eksenlerinin varlığını göstermiştir. Kıyı ötesi çalışmalarda ise sığ sismik profilleme (GeoAcuoustics) ile çok ışınlı batimetrik veri toplanması çalışmaları sonucunda VFZ’nun sualtı bölümünün karaya benzer özellikler sergilediği ortaya konmuştur. Sismik kesitlerde göl tabanında yer alan Kuvaterner istifinde, eksenleri fay zonunun uzanımına paralel olan kıvrımlar fayın her iki bloğunda da açıkça görülmektedir. Çarpanak burnunun devamındaki su altı sırtı, karada olduğu gibi fayın tavan bloğundaki bir yükselim yapısına karşılık gelmektedir. 23 Ekim 2011 depremi ile ilişkili yüzey deformasyonları VFZ’nun tavan bloğundaki geniş bir zonda gelişmiştir. Araştırma bulguları, VFZ boyunca Kuvaterner’de meydana gelen deformasyonların en son depremde gelişen deformasyonlarla uyumlu olduğunu göstermiştir.
Keywords