Die makrostrukturele vergestalting van affikse en tegnostamme in Afrikaanse vertalende woordeboeke

Abstract

<p>&lt;b&gt;The Macrostructural Embodiment of Affixes and Technostems in Afrikaans Translation Dictionaries&lt;/b&gt;</p>The history of Afrikaans dictionaries shows that in the past the focus was chiefly on the inclusion of words as lemmas in the macrostructure. Although the Afrikaans lexicon mainly consists of words, there occur two other types of lexical items in the lexicon as well, namely sublexical items (e.g. affixes and stems) and multilexical items (e.g. expressions and idioms). <p>In this article the inclusion and presentation of sublexical items in Afrikaans translation dictionaries, that is, standard translation desk dictionaries with Afrikaans and English as language pair, are emphasized. The two dictionaries under discussion are &lt;i&gt;Groot Woordeboek/Major Dictionary&lt;/i&gt; (MD) and &lt;i&gt;Tweetalige Woordeboek/Bilingual Dictionary&lt;/i&gt; (BD) which belong to this category. The discussion encompasses a critical evaluation of the inclusion and presentation of sublexical lemmas according to present-day metalexicographical approaches. The theoretical discussion concentrates throughout on practical lexicography and articles are therefore evaluated according to theoretical principles.</p><p>From the investigation of the macrostructural embodiment of sublexical lemmas in BD and MD, it becomes clear that a wider variety of stems than affixes are included in these dictionaries. Where affixes are included, they are treated more scantily than stems. There is also a need for the inclusion of comprehensive instructions for the user in both dictionaries.</p><p> </p>Die Afrikaanse woordeboekgeskiedenis toon dat daar in die verlede veral op die opname van woorde as lemmas in die makrostruktuur gekonsentreer is. Alhoewel die Afrikaanse leksikon hoofsaaklik uit woorde bestaan, kom daar egter ook twee ander tipes leksikale items voor, naamlik subleksikale items (bv. stamme en affikse) en multileksikale items (bv. vaste uitdrukkings en idiome). <p>In hierdie artikel val die klem op die opname en aanbieding van subleksikale items in Afrikaanse vertalende woordeboeke, dit wil sê standaard vertalende handwoordeboeke met Afrikaans en Engels as taalpaar. &lt;i&gt;Groot Woordeboek/Major Dictionary&lt;/i&gt; (GW) en &lt;i&gt;Tweetalige Woordeboek/Bilingual Dictionary&lt;/i&gt; (TW) wat tot dié kategorie behoort, is die woordeboeke onder bespreking. Die bespreking sluit 'n kritiese evaluering in van die opname en aanbieding van subleksikale lemmas aan die hand van bestaande metaleksikografiese uitgangspunte. Die teoretiese bespreking is deurgaans op die leksikografiese praktyk gerig en woordeboekartikels word daarom aan die hand van teoretiese beginsels geëvalueer.</p><p>Uit die ondersoek na die makrostrukturele vergestalting van subleksikale lemmas in GW en TW, blyk dit dat 'n groter verskeidenheid stamme as affikse in hierdie woordeboeke opgeneem word. Waar affikse wel opgeneem word, word hulle kariger behandel as stamme. Daar is ook 'n behoefte aan die insluiting van vollediger en omvattender instruksies vir die gebruiker in albei woordeboeke.</p>

Keywords

• macrostructure
• affixes
• technostems
• sublexical items
• translation dictionary
• desk dictionary