İlk Müslüman Hâkimiyetinden Abbasilere Müslümanların Güney Kafkasya Politikalarına Etki Eden İç ve Dış Gelişmeler

Abstract

Güney Kafkasya olarak adlandırılan Azerbaycan, Ermeniye ve Arran coğrafyası, Hz. Ömer döneminde Sâsânî arazilerinin ele geçirilmesinin hemen ardından Müslüman fatihlerin faaliyet sahası içerisine girmiştir. Müslümanları buraya çeken sebeplerin başında Doğu Roma’nın Kafkas halkına uygulamış olduğu sert politikaların yanı sıra bölgede Müslümanlar aleyhine askeri faaliyetlere girişmesi olmuştu. Bununla birlikte Sâsânîlerle olan savaşlarda bölge halkından özellikle Ermenilerin kalabalık birliklerle Sâsânî ordularına destek veriyor olması da Müslümanları buraya çeken sebepler arasında gösterilebilmektedir. Kafkasya arazisinin sunduğu tarım imkânları da bir dereceye kadar Müslümanları buraya çeken sebepler arasında gösterilebilmektedir. Hepsinden önemlisi Müslümanların Doğu Roma’yla olan sınırlarının güvenliğini sağlamak ve bölgeden gelebilecek akınları durdurmak, tüm bunları yaparken de bölgenin İslamlaşmasını sağlamak en önemli öncelikler arasındaydı. Tüm bu gelişmeler Müslümanların bölge halkına karşı tutumunu, yapılan anlaşmaları, alınacak vergilerin miktarlarını ve askeri temasları etkileyen unsurlardı. Bu çalışmanın amacı Müslümanların bu politikalarına yön veren etkenleri kaynaklar doğrultusunda ortaya çıkarmaktır.

Keywords

• azerbaycan
• ermeniye
• emeviler
• doğu roma
• azerbaijan
• armenia
• umayyad
• eastern roma