بررسی سیستماتیک تیره لاله‌عباسی در ایران

Abstract

در این پژوهش، برای نخستین بار بررسی‌های سیستماتیک تیره لاله‌عباسی در ایران با استفاده از مطالعات ریخت‌شناسی، ریزریخت‌شناسی، گرده‌شناسی و تشریحی انجام گردید. نتایج حاصل از بررسی‌های آماری روی داده‌های به دست آمده از مطالعات ریخت‌شناسی با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS Ver. 20 و Past Ver. 1.98 نشان داد که صفاتی همچون نسبت طول به عرض فندقه، طول میله پرچم، طول برگه، طول خامه، طول کوچکترین برگ، نسبت طول به عرض برگه و عرض فندقه، متغیرترین صفات در بین گونه‌ها می‌باشند. همچنین، در مطالعات تشریحی با بررسی ساقه، برگ، دمبرگ و همچنین ساختار بشره مشخص شد که صفات ضخامت آوند چوب و آبکش در برش عرضی برگ و ساقه، ضخامت دستجات آوندی در برش عرضی برگ و ساقه، شکل برش عرضی دمبرگ، ضخامت دستجات آبکش ثانویه، ضخامت آبکش اولیه و ضخامت چوب ثانویه در ساقه اختلاف معنی‌داری را در بین گونه‌ها نشان می‌دهند. از ویژگی‌های متمایزکننده بشره می‌توان به شکل سلول‌های آن و تیپ روزنه اشاره کرد که براساس صفات تشریحی، کلید شناسایی ارایه گردید. در مطالعات گرده‌شناسی، دانه‌های گرده Commicarpus stenocarpus و Boerhavia elegans برای نخستین بار مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج گرده‌شناسی نشان داد که دانه‌ گرده کروی (spheroidal) یا پخت-کروی (oblate-spheroidal) با تزیینات خاردار یا مشبک می‌باشد که بیشتر در سطح تفکیک جنس‌های تیره مورد مطالعه مفید و تاییدکننده نتایج سایر محققان بود. در نهایت، صفات تشریحی مانند ساختار تشریحی کرانز، ضخامت لایه پارانشیم و تیپ روزنه اپیدرم برگ و همچنین صفات ریخت‌شناسی، جدایی Boerhavia و Commicarpus را به عنوان دو جنس مجزا مورد تایید قرار داد.

Keywords

• بشره
• رسته‌بندی
• ریزریخت‌شناسی
• ساختار تشریحی کرانز
• گرده‌شناسی