Isletme ve Iktisat Calismalari Dergisi (Jun 2015)
Türkiye’de Planlı Kalkınma Döneminde İktisadi Büyüme ile Nüfus Artışı İlişkisinin Ekonometrik Analizi
Abstract
Türkiye’de uygulanan nüfus politikaları incelendiğinde “1960 yılı öncesi” ve “1960 yılı sonrası” olmak üzere iki döneme ayrıldığı görülmektedir. Bu ayrımın temelinde 1960’lı yıllardan itibaren hızlı nüfus artışının iktisadi büyümenin önünde engel teşkil ettiğinin ileri sürülmesi ve neticesinde nüfus artış hızını yavaşlatmaya yönelik politikaların uygulanması yer almaktadır. Günümüzde, 1960’lı yıllardan itibaren uygulanan bu nüfus politikaları sonucunda Türkiye’de yaşlı nüfusun payında hızlı bir artış ve doğumların azalması ile birlikte çocuk nüfusun payında hızlı bir azalış gözlemlenmiştir. Yaşanan bu dönüşüm sonucunda gelecek dönemler açısından nüfusun yaşlanması ve nüfusun azalması gibi farklı sorunlarla karşı karşıya kalınmıştır. Bu çalışmada, 1960’lı yıllardan itibaren nüfus politikalarındaki değişikliğinin temel nedeni olarak gösterilen iki değişken; kişi başına düşen Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) ile nüfus artışı (N) arasındaki ilişki Türkiye için 1961-2012 döneminde yıllık veriler kullanılarak analiz edilmiştir. Bu amaçla, Kwiatkowski-Phillips-Schmidt-Shin (KPSS) durağanlık testi, gecikmesi dağıtılmış otoregresif sınır testi yaklaşımı ve Granger nedensellik testi kullanılmıştır. Uygulanan analizler neticesinde, her iki serinin birinci mertebeden durağan olduğu ve aralarında uzun dönem ilişkisinin bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Yapılan Granger nedensellik testi sonrasında ise iki seri arasında bir nedensellik ilişkisi saptanmamıştır.
