Kripto Paralarla Borsalar Arasındaki Volatilite Yayılımı

Abstract

Kripto paralar, dijital para birimleridir. Merkezi veri tabanı olmayan verileri blok zincir sistemi ile muhafaza ve teyit eden bir algoritmadır. Kripto paralar merkeziyetsiz para, düşük işlem maliyeti ve hızlı fon transferi gibi amaçlarla mevcut para piyasasına alternatif olarak ortaya çıkarken zamanla kripto piyasasının sermaye piyasalarına da alternatif özellikler sergilediği görülmüştür. Bu çalışmada kripto paralarla menkul kıymet borsaları arasındaki volatilite yayılımı incelenmiştir. Çalışmada kripto paraları temsilen bitcoin, etherium, litecoin ve ripple kullanılırken borsaları temsilen S&P500 (ABD), DAX (Almanya), Shanghai (Çin) ve BİST100 (Türkiye) endeksleri kullanılmıştır. Çalışma dönemi 24 Ağustos 2016 – 18 Kasım 2021 şeklinde oluşturulmuş ve volatilite yayılımı Diebold ve Yılmaz (2012) yayılım endeksiyle araştırılmıştır. Çalışmada borsa endeksleriyle kripto para getirileri arasında karşılıklı volatilite yayılımı olduğu görülmüştür. Net volatilite yayılımlarına bakıldığında, S&P500 endeksinin örneklem içinde volatilite yayıcısı olduğu bu özelliği etherium ve bitcoinin izlediği buna karşın Shanghai, BİST100 ve DAX endekslerinin volatilite alıcısı oldukları, bu endeksleri litecoin ve ripplenin izlediği belirlenmiştir. Çalışmada ayrıca COVID-19 salgın döneminde volatilite yayılım endeksinin önemli derecede arttığı, COVID-19 aşılama süreciyle birlikte volatilite yayılım endeksinin tekrar azalmaya başladığı anlaşılmıştır.

Keywords

• crypto currency
• stock markets
• volatility
• kripto paralar
• borsalar
• volatilite