Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (Sep 2017)
KAMULAŞTIRMANIN SINIRLI AYNİ HAKLARA ETKİSİ
Abstract
Gün geçtikçe artan kamusal ihtiyaçlar ve yeni yeni ortaya çıkan sahalar, yönetim organlarını farklı çarelere doğru sürüklemektedir. Özellikle büyük çaplı kamu hizmetlerinin görülmesinde taşınmaz temini ihtiyacı ortaya çıkmakta ve idareler bu ihtiyacı gidermek maksadıyla yeni bir takım temayüller sergilemektedirler. Bu temayüllerin belki de günümüzde en çok karşımıza çıkanı, kamulaştırmadır. Kamulaştırma ile devlet –yani idare- taşınmaz temininde çok daha hızlı ve etkili bir hareket sahası bulmaktadır. Kamulaştırma ile taşınmaz üzerindeki özel mülkiyet ortadan kaldırıldığından, mülkiyet gibi temel bir hakka bu şekilde kolayca müdahale edilememesini temin için işlem bir takım şartlara bağlanmaktadır. Kamulaştırma işlemi doğrudan mülkiyetle alakalı olmakla beraber, aslında göz ardı edilmemesi gereken bazı diğer haklar da söz konusu olabilmektedir. Bu hakların başında ise sınırlı ayni haklar gelir. Kamulaştırma prosedüründe devlet, tamamıyla karşısına maliki alarak, onun tatminini sağlamak suretiyle ihtiyacı olan taşınmazı elde etmektedir. Ancak şu kadar var ki, diğer şahsi ve bilhassa da –sınırlı da olsa- ayni nitelikteki hak sahiplerini göz ardı etmek çok da hakkaniyet temeline oturmamaktadır. Bu çalışmayla kamulaştırmanın sınırlı ayni haklara etkisinde, günümüz hukuk hayatının yansımalarını ele aldık. Ancak kapsamlı bir düzenlemeyle bu alanda bir takım iyileştirmelerin yapılması gerektiği de dikkatten uzak tutulmamalıdır.