تحلیلی بر تغییرات کاربری اراضی در کلان­شهرها با استفاده از آنالیز تصاویر ماهواره ­ای در محیطENVI «مطالعه موردی: کلان­شهر اهواز»

Abstract

یکی از چالش‌های اساسی در فرآیند توسعه شهری کشورهای در حال توسعه رشد شتابان آنها می‌­باشد که اگر این رشد حالت پراکنده و بدون برنامه‌ریزی به خود بگیرد مشکلات و مسائل متعددی را گریبانگیر فرایند مدیریتی و برنامه‌ریزی شهری خواهد نمود. شهر اهواز در کشور ما یکی از شهرهایی است که در سال­‌های اخیر رشد شتابان و پراکنده‌ای را در عرصه‌ی توسعه­‌ی اراضی شهری به خود دیده است. با توجه به نقشه­‌ی وضعیت توسعه اراضی شهری مشخص می­‌شود که این روند سال به سال تشدید شده و منجر به چالش­‌هایی در زمینه­‌ی تأمین خدمات و منابع زیرساختی در شهر گردیده است. در این راستا با توجه به ضرورت مسأله در مطالعه‌­ی حاضر سعی شده است به روش «توصیفی-تحلیلی» به ارزیابی تغییرات کاربری اراضی در کلانشهر اهواز مابین سال‌­های 1989 تا 2013 پرداخته شود. گردآوری اطلاعات در بخش توصیفی از طریق مطالعه اسناد کتابخانه‌ای و در بخش تحلیلی پژوهش از طریق استخراج تصاویر ماهواره‌ای (TM (Thematic Mapper برای سال­‌های (1985) و (2013) از محدوده شهر اهواز انجام گرفته است. جهت انجام تحلیل‏های آماری و بصری بر روی تصاویر ماهواره‏ای، از نرم‏افزارهای Envi 4.8 و Arc GIS 10.2 استفاده شده است. نتایج به‏دست آمده، نشان می‏دهد که طی سال­‌های 1989 تا 2013 نزدیک به 23 درصد از سهم اراضی بایر و زمین‌­های کشاورزی کم شده و در طرف مقابل سهم اراضی ساخته شده از 35/16 به 55/34 افزایش یافته است که بیشترین آنها مربوط به مناطق جنوبی و شرقی اهواز (قسمت­‌هایی از مناطق 4و 5 و 6 شهرداری می­‌باشد).

Keywords

• کاربری اراضی
• تصاویر ماهوارهای
• نرم­افزار Envi
• اهواز