بررسی مواجهه شغلی کارکنان جایگاه‌های عرضه بنزین و CNG شهرستان شاهین‌دژ با ترکیبات BTEX در سال 1395

Abstract

زمینه و هدف: با افزایش تعداد خودروها و به مراتب آن، افزایش تولید و عرضه بنزین و گاز، کیفیت هوا به مرور زمان وخیم ­تر شده است. از مهم‌ ترین آلاینده‌های فرار که هم از بنزین و گاز خام و هم از احتراق آنها متصاعد می­شود، ترکیبات بنزن، تولوئن، زایلن و اتیل­بنزن(BTEX) می‌باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی غلظت BTEX در هوای جایگاه­ های سوخت شهرستان شاهیندژ و حومه انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی، نمونه هوای منطقه تنفسی از 24 کارگر 12 جایگاه پمپ بنزین و گاز تهیه شد. نمونه­ ها بر اساس روش NIOSH1501 توسط دستگاه GC-FID آنالیز شدند. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم­افزار آماری SPSS (نسخه 16) و آزمون‌های t-test و Linear Regression انجام شد pp). خطر سرطان کارکنان جایگاه‌های CNG که با بنزن در تماس بودند، برابر4-10×15/8 و حداکثر مقدار شاخص HQ مربوط به گزیلن و برابر 8/656 بود. این مقادیر برای جایگاه بنزین به ترتیب برابر 4-10×21/6 و 16/19 بود. نتیجه‌گیری:میانگین تراکم بنزن در جایگاه پمپ بنزین حداکثر بوده که بالاتر از حد مجاز کشوری می‌باشد. خطر ابتلاء به سرطان و شرایط غیر سرطان، بسیار بالا می­باشد که نیازمند اتخاذ تصمیمات کنترلی می ­باشد. بهبود کیفیت سوخت، نصب سیستم­ های بازگردانی بخارات بنزین به مخزن، هوشمند کردن سیستم ­های سوخت­گیری، استفاده از پوشش­ های گیاهی تصفیه کننده ترکیبات BTEX و همچنین استفاده از لوازم حفاظت فردی، جهت بهبود شرایط پیشنهاد می ­شود.

Keywords

• آلودگی هوا و بخارات آلی فرار
• جایگاه سوخت رسانی
• مواجهه شغلی
• BTEX