روش شناسی علوم انسانی (Jan 2009)
تبیین ابعاد اخلاقی پژوهش‌های تربیتی و رسالت مراکز آموزشی و پژوهشی
Abstract
چکیده پرداختن به ابعاد اخلاقی انجام پژوهش‌های تربیتی، در کنار توجه به ملاحظات محتوایی، ساختاری، ماهیتی و روش‌شناختی آن اهمیت بسیار دارد؛ چنان که بی‌توجهی به ابعاد و ملاحظات اخلاقی انجام و اجرای یک پژوهش می‌تواند زیان‌های بسیاری را برای موضوعات یا آزمودنی‌های مورد تحقیق به دنبال داشته باشد. این زیان‌ها می‌توانند اعم از افشای اسرار آزمودنی‌ها، دستکاری در داده‌ها، ارایه‌ی تفسیرهای غلط و مغرضانه، سوءِاستفاده‌ی سازمان‌ها و مراکز مرتبط با تحقیق از داده‌ها یا تفاسیر و بهره‌برداری‌های جانبدارانه‌ی سیاسی، اقتصادی و اجتماعی باشند. پرهیز از زیان‌های مذکور، از یک سو، مستلزم رعایت الزامات، اصول، قواعد و ملاحظات اخلاقی حاکم بر اجرای یک تحقیق، و از سوی دیگر، برخورداری افراد محقق از مجموعه‌ای از صفات و فضایل اخلاقی مرتبط با انجام یک پژوهش است. پرداختن به این اصول، قواعد و فضایل از اهداف تدوین مقاله‌ی حاضر است.
