Widłak – od pirotechniki do kserografii. W stronę (bio)archeologii mediów

Abstract

Artykuł jest próbą przedstawienia rośliny o nazwie widłak goździsty (lycopodium clavatum) jako czynnika, który legł u podłoża zmian w estetyce późnobarokowych przedstawień teatralnych Giovanniego Servandoniego w XVIII w., a także stał się katalizatorem nowych form pirotechniki, które swą kontynuację znalazły we wczesnym okresie kina, a nawet współcześnie – w występach niemieckiego zespołu muzyki industrialnej Rammstein. Widłak ujawnia nowy wymiar intermedialności łączącej muzykę, teatr, malarstwo, a także – nienależące do dziedziny sztuki – oprzyrządowanie do pomiaru fal dźwiękowych, silnik spalinowy i kserografię. W swym artykule Majewski posługuje się teorią aktora-sieci autorstwa Bruno Latoura, odnosząc ją do postępu technicznego w zakresie metalurgii, pirotechniki i trików teatralnych, te zaś łącząc z tytułową rośliną. Rozważania dotyczące widłaka stają się również okazją do zaproponowania perspektywy bio-archeologii mediów jako komplementarnej do geologii mediów już ustanowionej przez Jusiiego Parikkę.

Keywords

• Giovanni Servandoni
• teoria aktora-sieci
• bio-archeologia