Wokół kategorii filmowego remake’u

Abstract

Autorka podejmuje się opisu kategorii remake’u jako praktyki kulturowej traktowanej jako „gorsza” wersja przeboju kasowego albo zjawisko należące do postmodernistycznej „kultury wyczerpania”. Tendencja repetycji wynika także z natury samego medium – reprodukcji. Czym zatem różni się remake od innych sposobów repetycji: aluzji, cytowania, adaptacji? Film to medium działające w sferze reprezentacji. Remake jest wyjątkowy, bo jest reprezentacją reprezentacji. Badając ten fenomen, uwydatniamy relacje między uporczywą potrzebą powtórzenia i kinem jako częścią kulturowego pola produkcji (różnych praktyk dyskursywnych). Kino jest miejscem społecznej i kulturowej pamięci, a każdy film jest w istocie re-made – rozproszony i przekształcony w każdym nowym kontekście i powtórnym oglądaniu. Estetyczne i kulturowe trajektorie, jakie wyznacza remake, odsyłają przecież do początków kina. Remake jest również określoną, instytucjonalną formą struktury repetycji. W jaki sposób remake funkcjonuje jednocześnie jako samodzielny tekst i właśnie remake? Remaking jest kategorią wpisaną w przemysł filmowy (strategie marketingowe, autor, marka), kategorią tekstualną (gatunek, fabuła, struktura) i kategorią krytyczną (widzowie – recepcja, instytucja). Remaki, podobnie jak Altmanowskie gatunki, odnajdują się w przekroczeniu zbioru, całości korpusu filmów. Remaking nie jest więc jedynie wewnętrzną właściwością tekstów czy widzów, ale produktem ubocznym, wtórnym rezultatem szerszej działalności dyskursywnej.

Keywords

• remake
• Robert Altman
• kultura wyczerpania