مطالعه خصوصیات جوانه‌زنی، بیوشیمیایی و آنزیمی گندم‌سیاه (Fagopyrum esculentum Moench) تحت تأثیر تنش خشکی و شوری

Abstract

به منظور بررسی تأثیر تنش خشکی و شوری بر خصوصیات جوانه­زنی، بیوشیمیایی و آنزیمی گندم‌سیاه دو آزمایش جداگانه در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشگاه شاهد در سال 1395 انجام شد. آزمایش­ها در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد که تیمارها شامل هشت سطح پتانسیل اسمزی (صفر، 2-، 4-، 6-، 8-،10-، 12- و 14- بار) خشکی و شوری بود. نتایج تجزیه واریانس معنی­دار بودن اثر تنش خشکی و شوری را بر درصد و سرعت جوانه­زنی، طول گیاهچه، بنیه بذر، محتوای کلروفیل، پروتئین محلول، فعالیت آنزیم کاتالاز و سوپر اکسید دیسموتاز نشان داد. نتایج آزمایش تنش شوری و خشکی بر پارامترهای اندازه­گیری شده نشان داد که اثرات تیمار شوری و خشکی بازدارنده است اما بازدارندگی تنش اسمزی شوری بیشتر از تنش خشکی بود، در نتیجه، عدم جوانه­زنی نرمال در تنش شوری، از 10- بار و در تنش خشکی از 14- بار اتفاق افتاد. از طرفی کاهش محتوای کلروفیل و پروتئین در شرایط تنش خشکی بیشتر از تنش شوری بود و شرایط به وجود آمده منجر به افزایش فعالیت آنزیم کاتالاز در شرایط تنش خشکی و سوپراکسید دیسموتاز در شرایط تنش شوری شد. بنابراین نتایج نشان داد گندم‌سیاه به تنش خشکی اعمال شده سازگاری و مقاومت بیشتری نسبت به تنش شوری دارد.

Keywords

• پروتئین
• جوانه‌زنی
• سوپر اکسید دیسموتاز
• کاتالاز
• کلروفیل
• گندم‌سیاه