پیش بینی رفتارهای شهروندی سازمانی اجباری و ارادی از طریق ادراک ناامنی شغلی و ادراک استرس شغلی

Abstract

هدف از پژوهش حاضر پیش‌بینی رفتارهای شهروندی سازمانی اجباری و ارادی از طریق ادراک ناامنی شغلی و ادراک استرس در میان کارکنان یک کارخانه‌ی تولید مواد غذایی در اصفهان بود. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل کلیه‌ی کارکنان کارخانه مذکور بودند که از میان آن‌ها 163 نفر به شیوه‌ی در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار­های گردآوری داده‌ها شامل پرسشنامه‌ی ادراک عدم امنیت شغلی فرانسیس و بارلینگ (2005)، پرسشنامه ادراک استرس شغلی باباکاس، یاواس و آشیل (2009)، پرسشنامه رفتارهای شهروندی- سازمانی لی و آلن (2002) و پرسشنامه رفتارهای شهروندی- سازمانی اجباری ویگودا- گادوت (2007) بود. یافته‌ها با استفاده از روش ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه (به شیوه‌ی گام به گام) تحلیل گردید و نتایج نشان داد که بین ادراک ناامنی شغلی با رفتارهای شهروندی اجباری، رابطه مثبت و با رفتار شهروندی ارادی (معطوف به افراد و سازمان) رابطه منفی و معنادار (01/0p <) وجود دارد. همچنین بین ادراک استرس شغلی با رفتار شهروندی اجباری، رابطه مثبت و با رفتار شهروندی ارادی (معطوف به افراد و سازمان) رابطه منفی و معنادار (01/0p <) وجود دارد. علاوه بر این، نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که از میان متغیرهای پیش بین فقط ادراک استرس شغلی، پیش‌بینی کننده‌ی معنادار رفتار شهروندی اجباری (01/0­p <، 46/0 = β) با توان پیش بینی 6/26 درصد و رفتار شهروندی ارادی معطوف به افراد (01/0­p <، 16/0- = β) با توان پیش بینی 3/6 درصد بود و هر دو متغیر ادراک ناامنی شغلی و ادراک استرس شغلی پیش بین معنادار (01/0­p <، 36/0- = β) و (01/0­p <، 44/0- = β) رفتار شهروندی ارادی معطوف به سازمان با توان پیش‌بینی 6/40 درصد بودند. بنابراین، بر اساس یافته‌های پژوهش می‌توان چنین نتیجه‌گیری نمود که کارکنان در شرایط ادراک امنیت شغلی بالا و استرس شغلی پایین اقدام به رفتار شهروندی سازمانی ارادی و در شرایط ادراک امنیت شغلی پایین و استرس شغلی بالا اقدام به رفتارهای شهروندی اجباری می‌کنند.

Keywords

• رفتارهای شهروندی سازمانی اجباری
• رفتارهای شهروندی سازمانی ارادیٰ
• ادراک ناامنی شغلی
• ادراک استرس شغلی
• صنعت‌غذایی