ارزیابی شایستگی و توان رقابت خردل وحشی Sinapis arvensis حساس و دارای مقاومت چندگانه به علفکش‌های تری بنورون متیل و تو‌فور‌دی+ام‌سی‌پی‌آ در رقابت با گندم

Abstract

این مطالعه جهت بررسی شایستگی نسبی در بیوتیپ­های حساس و مقاوم خردل وحشی جمع آوری شده از مزارع گندم شهرستان گیلانغرب واقع در استان کرمانشاه در سال 1397 انجام گرفت. مزارعی که سابقه­ی استفاده طولانی مدت از علفکش­های رایج پهن برگ کش را داشتند و کشاورزان از تأثیر علفکش­ها ناراضی بودند، انتخاب شدند. علفکش­ها مورد استفاده شامل: تری بنورون متیل (گرانستار) و تو­فور­دی+ ام سی پی آ (u 46 کمبی فلوید) بودند. نتایج نشان داد که یک بیوتیپ دارای مقاومت چندگانه به هر دو علفکش، تری بنورون متیل (گرانستار) و تو فور دی+ ام سی پی آ و یک بیوتیپ مقاوم به گرانستار بود. آزمایشات شایستگی نسبی در دو مرحله در گلخانه انجام شد. در بخش اول روند تغییرات وزن خشک اندام هوایی، سطح برگ و ارتفاع بیوتیپ­های مقاوم با بیوتیپ حساس در شرایط عدم رقابت با گندم بررسی شد و در بخش دوم رشد بیوتیپ­های حساس و مقاوم علف هرز خردل وحشی در رقابت با گندم بررسی شد. نتایج این مطالعه نشان داد که در شرایط عدم رقابت با گندم، بیوتیپ حساس از نظر صفات مورد بررسی نسبت به بیوتیپ­های مقاوم دارای برتری بود و این بیوتیپ دارای وزن خشک، ارتفاع و سطح برگ بیشتری نسبت به بیوتیپ­های مقاوم بود. مشابه با حالت بدون رقابت؛ در شرایط رقابت با گندم بیوتیپ حساس نسبت به بیوتیپ­های مقاوم از نظر رشد برتری داشت و گندم در رقابت با بیوتیپ­های حساس نسبت به بیوتیپ مقاوم رشد کمتری داشت. در مجموع نتایج این مطالعه نشان داد که بروز مقاومت سبب کاهش شایستگی نسبی خردل وحشی مقاوم در مقایسه با بیوتیپ حساس شد.

Keywords

• بیوتیپ حساس
• بیوتیپ مقاوم
• عدم رقابت و شرایط رقابت