اثر محلول‌پاشی دی‌اکسید تیتانیوم بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی مریم‌گلی (.Salvia officinalis L) تحت تنش خشکی

Abstract

یکی از راه‌های مقابله با اثر مخرب خشکی استفاده از تکنولوژی‌های به‌روز و مدرنی چون علم نانو است. این آزمایش به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی نانو دی‌اکسید ‌تیتانیوم بر برخی خصوصیات فیزیولوژی و فعالیت ترکیبات آنتی‌اکسیدانی مریم‌گلی تحت تنش خشکی انجام شد. این تحقیق در سال ۱۳۹۵ به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل تنش خشکی (آبیاری در حد ظرفیـت زراعـی، تخلیـه ۵۰ و ۷۵ درصد رطوبـت ظرفیـت زراعی) و محلول‌پاشی با نانو دی‌اکسید‌ تیتانیوم (صفر (شاهد)، ۵۰ و ۱۰۰ میلی‌گرم در لیتر) بود. بر اساس نتایج حاصله، بالاترین مقدار ماده خشک (6.67 گرم) و کلروفیل a، b و کل برگ (به­ترتیب 2.45، 2.08 و 4.62 میلی‌گرم بر وزن تر) در گیاهان محلول‌پاشی شده با ۱۰۰ میلی‌گرم در لیتر نانو دی‌اکسید تیتانیوم به دست آمد و بیشترین غلظت پرولین (15/5 میلی‌گرم بر وزن تر) و فعالیت ترکیبات آنتی‌اکسیدانی شامل: مقدار فنل کل (14.49 میلی‌گرم بر وزن تر)، آنزیم‌های پراکسیداز (4.48 میلی‌گرم بر وزن تر)، آسکوربات ‌پراکسیداز (0.60 میلی‌گرم بر وزن تر)، گایاکول پراکسیداز (0.60 میلی‌گرم بر وزن تر)، سوپراکسید دیسموتاز (5.53 میلی‌گرم بر وزن تر) و کاتالاز (5.65 میلی‌گرم بر وزن تر) در گیاهان آبیاری شده پس از تخلیه ۷۵ درصد رطوبت ظرفیت زراعی و محلول‌پاشی شده با غلظت ۱۰۰ میلی‌گرم در لیتر نانو تیتانیوم حاصل شد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده می‌توان بیان کرد که نانو دی‌اکسید تیتانیوم به دلیل اندازه کوچک ذرات و امکان نفوذ راحت‌تر به برگ می‌تواند بر برخی ویژگی‌های رشد مریم‌گلی مؤثر باشد.

Keywords

• ترکیبات آنتی‌اکسیدانی
• رنگیزه‌های فتوسنتزی
• گیاه دارویی
• نانوذرات